ΕΛΛΟΠΥ

Σάββατο, 11 Μαρτίου 2023 18:37

Κρικελλιώτες αγωνιστές στις μάχες Κεφαλοβρύσου, Καλιακούδας και στην πολιορκία του Μεσολογγίου

Του Κώστα Σακαρέλου

Στο προσκλητήριο της Εθνεγερσίας του 1821, βροντερό παρών έδωσε και το Κρίκελλο Ευρυτανίας, με δεκάδες απλούς στρατιώτες αλλά και με καπεταναίους, οι οποίοι, πλάι στους γνωστούς και μεγάλους Ρουμελιώτες αρχηγούς, πολέμησαν για «του Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδος την ελευθερία», αποτελώντας αιώνιο παράδειγμα για τις επόμενες γενιές των Ελλήνων.

Επειδή δεν είναι δυνατόν στα πλαίσια της παρούσας σύντομης αναφοράς να αναφερθούν τα ονοματεπώνυμα όλων των μαχητών του Κρικέλλου, προτιμήθηκε να μνημονευθούν επωνύμως μόνο τέσσερις συγκεκριμένες μορφές αξιωματικών του Αγώνα, αυτές του υποχιλιάρχου Γεωργίου Αναγνώστου και των πεντηκοντάρχων Νικολάου Ντούμα, Γεωργίου Μπακάλη και Καρακουλογιάννη Κρικελιώτη.

Οι παραπάνω προτάθηκαν στις 17 Μαρτίου 1825, για προβιβασμό στους παραπάνω βαθμούς, με αναφορά του στρατηγού Γιαννάκη Γιολδάση προς το Υπουργείο Πολέμου, ως αποδείξαντες “πιστάς προς την πατρίδα εκδουλεύσεις”.

Στη μάχη που έγινε στο Κεφαλόβρυσο Καρπενησίου στις 9 Αυγούστου 1823, με σκοπό την παρεμπόδιση καθόδου πολυάριθμου τουρκικού στρατού στο Μεσολόγγι, στη διάρκεια της οποίας σκοτώθηκε ο Μάρκος Μπότσαρης, συμμετείχαν 267 Ευρυτάνες αγωνιστές. Από αυτούς, οι ογδόντα οκτώ (88) ήταν Κρικελλιώτες, βάσει της έρευνας του ιστορικού ερευνητή Θανάση Γιαννακόπουλου, που δημοσιεύτηκε στη διαδικτυακή εφημερίδα «Νέα Εποχή», του Κώστα Ι. Ζήση και εμπεριέχεται στο βιβλίο του με τίτλο: «Αγραφιώτες και Καρπενησιώτες αγωνιστές στην επανάσταση του 1821», αλλά και των αιτήσεων των ίδιων των αγωνιστών και των Πιστοποιητικών τους, που βρίσκονται στα ΓΑΚ.

Μετά τη μάχη του Κεφαλοβρύσου οι Τούρκοι, επειδή φοβήθηκαν πιθανές ενέδρες των Ελλήνων στα στενά περάσματα του Προυσού, άλλαξαν το δρομολόγιό τους. Κινήθηκαν νοτιοανατολικά, ανέβηκαν στο όρος Καλιακούδα, με σκοπό να κατηφορίσουν προς το Μεσολόγγι, ακολουθώντας τη διαδρομή «Ψηλός Σταυρός – Αράχοβα – Πλάτανος – Αρτοτίβα – Δερβέκιστα». Οι Έλληνες τους έστησαν καρτέρι σε απόκρημνη πλαγιά της Καλιακούδας, από την οποία θα περνούσαν υποχρεωτικά, και τους περίμεναν, με αρχηγό τον Ζυγούρη Τζαβέλα.

Στις 27 Αυγούστου έγινε μάχη, στην οποία σκοτώθηκαν 200 περίπου Έλληνες και 500 Τούρκοι. Στη μάχη αυτή συμμετείχαν και 76 Κρικελλιώτες, όπως προκύπτει από τις αιτήσεις και τα αντίστοιχα Πιστοποιητικά των αγωνιστών, που φυλάσσονται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους (ΓΑΚ), καθώς και από την έρευνα του Κώστα Ι. Ζήση, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύονται στο βιβλίο του με τίτλο: «Αγραφιώτες και Καρπενησιώτες αγωνιστές στην επανάσταση του 1821».

Αξίζει ακόμα να επισημανθεί ότι σε μάχες που έγινε στο Μεσολόγγι, σύμφωνα με τα γραφόμενα των ερευνητών  Κώστα Ζήση, Αλέξανδρου Χουλιαρά, Δημητρίου Μαριόλη και Αθανασίου Γιαννακόπουλου, πήραν μέρος 84 Κρικελλιώτες.

Δύο από αυτούς, οι Τρούζος Δημήτριος του Γεωργίου και Φαρασλής Νικόλαος του Κων/νου σκοτώθηκαν κατά την Έξοδο. Ο δεύτερος μάλιστα, επικεφαλής 50 στρατιωτών, ανάμεσα στους οποίους ήταν και τα αδέλφια του, τελούσε υπό τις διαταγές του Καραϊσκάκη.

Ο Κρικελλιώτης Καλτσάς Ιωάννης, στη διάρκεια της πολιορκίας, ήταν στη Φρουρά του Μεσολογγίου υπό τις διαταγές του Νικολάου Κοντογιάννη. Κατά την ηρωική έξοδο πληγώθηκε βαριά στο στήθος και μετά από δυο μήνες πέθανε.

Οκτώ Κρικελλιώτες, οι Κρέτσης Γεώργιος, Μακρής Γεώργιος, Μάνθος Γεώργιος, Μοσχούτας Δημήτριος, Πανάκης Παναγιώτης, Ντούμας Μαργαρίτης, Παστρωμάς ή Παστρομάς Αθανάσιος και Χουλιαράς ή Χουλιάρας Κωνσταντίνος τραυματίστηκαν στη διάρκεια της πολιορκίας ή κατά την Έξοδο.

Τέλος, ο Τρούζος Αθανάσιος του Γεωργίου ήταν με τον Γεώργιο Καραϊσκάκη στην πολιορκία του Μεσολογγίου, όπου αιχμαλωτίστηκε μαζί με την αδελφή του Τασία και χάθηκαν.

agriniopress.gr

Τελευταία άρθρα

  • Prev
Το Βαλτί, επίσημα Βαλτίον, είναι παραθαλάσσιος οικισμός του Αστακού στη περιφερειακή ενότητα Αιτωλοακαρνανίας με υψόμετρο 15 μέτρα. Το Βαλτί βρίσκεται Ν.-ΝΑ. από τον Αστακό σε ...
25 Σεπτεμβρίου 2023
Ένας απίστευτος ορεινός προορισμός για μία μοναδική εμπειρία οδήγησης μέσα στα έλατα, στις καστανιές και στα γραφικά χωριά Κυκλωμένη από ορεινούς όγκους, ποτάμια, χαράδρες, ρέματα, καταρράκτες, ...
18 Σεπτεμβρίου 2023
Η οχύρωση της αρχαίας Σαυρίας (Παλαιομάνινας), βρίσκεται στα Δ του Αχελώου, 44 χλμ. ΒΔ του Μεσολογγίου, σε απόσταση 16 χλμ. από τους Οινιάδες και 14 χλμ. από την αρχαία Στράτο. Αποτελεί μια από τις ...
16 Σεπτεμβρίου 2023
Το Bελανιδοδάσος του Ξηρομέρου και ο Kόσμος του βελανιδιού…  Βελανιδοδάσος Ξηρομέρου. Φωτογραφία: Κώστας Καρακώστας   Γράφει η Μαρία Ν. Αγγέλη Δρ Κοινωνικής Λαογραφίας e-mail ...
16 Σεπτεμβρίου 2023
Το γεφύρι του Μανώλη στην Ευρυτανία καθ όλη την διάρκεια του έτους σκεπάζεται ολόκληρο με τα νερά του Αγραφιώτη ποταμού. Αφανίζεται! Συνήθως τον χειμώνα ξεχωρίζει μόνο η κορυφή του τόξου. Προβάλει ...
09 Σεπτεμβρίου 2023
Στις 8 Σεπτεμβρίου κάθε έτους εορτάζουμε το γενέσιον της Θεοτόκου. Στην περιοχή του Αγρινίου, την ημέρα αυτή εορτάζει η «Ψηλή Παναγία» στο Ζαπάντι, στη σημερινή Κοινότητα της Μεγάλης Χώρας. Υπήρχε ...
07 Σεπτεμβρίου 2023
Γράφει η Μαρία Ν. Αγγέλη, Φιλόλογος, Δρ Κοινωνικής Λαογραφίας e-mail: agelimaria@yahoo.gr Η Τσαπουρνιά ή «Λυκοδόντι», όπως την αποκαλούν οι κάτοικοι της περιοχής, είναι η τοποθεσία στα όρια ...
03 Σεπτεμβρίου 2023
Εντυπωσιακές είναι οι εναέριες εικόνες που κατέγραψε και δημοσιοποίησε στα κοινωνικά δίκτυα ο Βασίλης Γαλατάς. Το «μπλε» φεγγάρι φωτίζει στον νυχτερινό ουρανό πάνω από το Αγρίνιο. «Μπλε» φεγγάρι ...
31 Αυγούστου 2023
Σε υψόμετρο 1200 μέτρων βρίσκεται μέσα σε σπηλιά το εκκλησάκι του Αγίου Ανδρέα, στο βουνό Καλάνα στην περιοχή του χωριού Χαλκιόπουλο Αιτωλοακαρνανίας. Ο Άγιος Ανδρέας καταγόταν από το χωριό ...
30 Αυγούστου 2023
Τοπίο που κόβει την ανάσα,στα 1200 μέτρα υψόμετρο με θέα την λίμνη των Κρεμαστών, το ξωκλήσι του Αγίου Ανδρέα του Ερημίτη μέσα στο σπήλαιο όπου ασκήτεψε ο Άγιος.   Σε υψόμετρο 1200 μέτρων ...
27 Αυγούστου 2023
Δείτε βίντεο και φωτογραφίες του Βασίλη Γαλατά Τα Λουτρά Στάχτης ή Λουτρά Στάχτης Πόριαρη είναι ημιορεινός οικισμός που βρίσκεται στη Ναυπακτία της περιφερειακής ενότητας Αιτωλοακαρνανίας σε ...
27 Αυγούστου 2023
Για την ατελείωτη ομορφιά της χαρακτηρίζεται η γέφυρα Τατάρνας, που συνδέει την Αιτωλοακαρνανία με την Ευρυτανία και έχει εισπράξει τον παγκόσμιο θαυμασμό. Μια εντυπωσιακή ...
27 Αυγούστου 2023