WESTMEDIA CIRCLE SMALL

Δευτέρα, 15 Μαρτίου 2021 15:27

Βίνιανη Ευρυτανίας: Το χωριό-σύμβολο της Εθνικής Αντίστασης απομένει βουβό και έρημο

Την έκαψαν οι Ιταλοί, την έκαψαν οι Γερμανοί, αλλά οι κάτοικοι της Βίνιανης δεν εγκατέλειψαν τα σπίτια τους για τη φωτιά του πολέμου· ένας σεισμός τους έδιωξε το 1966 κι από τότε το ιστορικό χωριό μένει σιωπηλό και μόνο συντροφιά με την Ιστορία.

Έχοντας αποκτήσει τον έλεγχο σχεδόν ολόκληρου του ελληνικού χώρου, το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ έδωσε πράγματα στη χώρα που ποτέ προηγουμένως δεν είχε γνωρίσει…εγκατέστησε αυτό που η ελληνική κυβέρνηση είχε παραμελήσει: ένα οργανωμένο κράτος στα ελληνικά βουνά.» Chris Woodhouse – «Το μήλον της έριδος».

Στα 620μ. υψόμετρο, το ιστορικό χωριό Βίνιανη στην Ευρυτανία, πήρε το όνομά του από το λατινικό vinum (κρασί), λόγω των αμπελιών τα οποία καλλιεργούνταν ευρέως στην περιοχή. Το όμορφο χωριό με τα καλαίσθητα σπίτια εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους του μετά τον καταστροφικό σεισμό του Φεβρουαρίου του 1966 και ξανακτίστηκε πέντε χιλιόμετρα μακρύτερα.

Από το καφενείο του νέου χωριού παίρνουμε το κλειδί για το «Μουσείο Εθνικής Αντίστασης». Στεγάζεται στο σχολικό κτίριο του παλαιού οικισμού. Στις 10 Μαρτίου του 1944 συγκροτήθηκε η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης (Π.Ε.Ε.Α.), γνωστή και ως «Κυβέρνηση του Βουνού». Η συνέλευση πραγματοποιήθηκε στο σχολείο, όπου εκλέχθηκαν οι «Υπουργοί» κατά το Σοβιετικό μοντέλο των «γραμματέων»: Αλέξανδρος Σβώλος Πρόεδρος, Ευρυπίδης Μπακιρτζής Αντιπρόεδρος και Γραμματέας Επισιτισμού, Κώστας Γαβριηλίδης Γραμματέας Γεωργίας, Σταμάτης Χατζήμπεης Γραμματέας Εθνικής Οικονομίας, Άγγελος Αγγελόπουλος Γραμματέας Οικονομικών, Εμμανουήλ Μάντακας Γραμματέας Στρατιωτικών, Γεώργιος Σιάντος Γραμματέας Εσωτερικών, Πέτρος Κόκκαλης Γραμματέας Κοινωνικής Πρόνοιας, Ηλίας Τσιριμώκος Γραμματέας Δικαιοσύνης  και Νικόλαος Ασκούτσης Γραμματέας Συγκοινωνίας.

Κατεβαίνοντας το περιποιημένο μονοπάτι φτάνουμε στην αυλή του παλιού σχολείου. Εδώ βρίσκονται οι προτομές των γραμματέων (υπουργών) της Κυβέρνησης του Βουνού. Στο Μουσείο εκτίθεται έντυπο και φωτογραφικό υλικό. Στεκόμαστε μπροστά στους γερμανικούς χάρτες του 1944 που δείχνουν την έκταση των ελεύθερων περιοχών της Ελλάδας. Στο μακρόστενο τραπέζι διαβάζουμε τα ονόματα των μελών της Κυβέρνησης του Βουνού.

Η συνάντηση Βελουχιώτη – Ζέρβα
Στη Βίνιανη, να πούμε ότι, σχεδιάστηκε η μοναδική δράση της Εθνικής Αντίστασης, που έκαναν από κοινού ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ. Οι μαρτυρίες λένε συναντήθηκαν σε ένα αρχοντικό της Βίνιανης ο Άρης Βελουχιώτης και ο Ναπολέων Ζέρβας για να ανατινάξουν, με την καθοδήγηση Βρετανών σαμποτέρ, τη γέφυρα του Γοργοποτάμου και να αποκόψουν έτσι τον ανεφοδιασμό των Γερμανών.

«Χωρίς τον Ζέρβα δεν θα γινόταν η επιχείρηση, χωρίς τον Βελουχιώτη δεν θα πετύχαινε», είχε πει αργότερα ο Βρετανός υπαρχηγός των σαμποτέρ Chris Woodhouse. Η ζημιά ήταν τόσο μεγάλη για τους Γερμανούς, που η «επιχείρηση Γοργοπόταμος» κατέχει ξεχωριστό κεφάλαιο στην Ιστορία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά το «Γοργοπόταμο», η Βίνιανη πέρασε στα χέρια των ανταρτών του Βελουχιώτη. Τα αρχοντόσπιτα επιτάχθηκαν στον εμφύλιο για τις ανάγκες των ανταρτών. Άλλα έγιναν υπνωτήρια, άλλα κέντρα ανεφοδιασμού, μέχρι και νοσοκομείο λειτούργησε. Οι κάτοικοι των πιο φτωχικών σπιτιών δέχτηκαν με ενθουσιασμό τους αντάρτες. Ήταν οι πρώτοι που έτρεχαν στην πλατεία κάθε φορά για να ακούσουν τους πύρινους λόγους τους…

Και τα χρόνια… γύρισαν γρήγορα, σαν τα φύλλα των βιβλίων της Ιστορίας που τα ξεφυλλίζεις με μιαν ανάσα…Επιστρέφοντας το κλειδί στο καφενείο της Βίνιανης, πίνουμε τον καφέ μας αγναντεύοντας την εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, με τον όμορφο γαλάζιο τρούλο.

Οδηγώντας προς το Καρπενήσι περνάμε από τη σιδερένια γέφυρα που δρασκελίζει τη φαρδιά κοίτη του ποταμού Μέγδοβα, ένα μεγάλο ποτάμι που γίνεται πολύ επικίνδυνο μετά από μεγάλες νεροποντές. Εδώ κάποτε ήταν ένα χάνι, ερείπια του οποίου υπάρχουν ακόμα δίπλα στη γέφυρα. Κατεβαίνουμε κάτω από τη σιδερένια γέφυρα, κοιτάζω τα κάτασπρα βότσαλα και θυμάμαι ένα απόσπασμα από τα «Ψηλά Βουνά» του Ζαχαρία Παπαντωνίου: «Εδώ πάνω η Ρούμελη είναι ανήσυχη. Πηδούν τα νερά της σαν τρελά παιδιά· μόνο στον κάμπο φρονιμεύουν. Και όσο πάνε κατά τη θάλασσα, γίνονται ήσυχα και συλλογισμένα».

Κείμενο-Φωτογραφίες Λία Μάγειρα

https://liamageiraphotostories.smugmug.com/

Τελευταία άρθρα

  • Prev
Η Ελληνική παραδοσιακή ζαχαροπλαστική, είναι στενά συνδεδεμένη με την πολιτιστική μας κληρονομιά και την Ελληνική φιλοξενία. Στο ορεινό ιστορικό χωριό Φουρνά Ευρυτανίας, συναντάμε την κα Ελένη, ...
24 Μαρτίου 2023
Φωτογραφίες του Βασίλη Κίσσα H Aγία Μαρίνα, αγαπημένο σημείο για τους κατοίκους της περιοχής, πάνω από την Καμαρούλα και μόλις λίγο έξω από την πόλη του Αγρινίου. Μέσα στα πεύκα, το εκκλησάκι ...
22 Μαρτίου 2023
Eικόνα: Μουσείο φωτογραφίας. Εκθεση με τίτλο «Πορτραίτα Ιστορίας, Βούλα Παπαιωάννου-Δημήτρης Χαρισιάδης 1940-1960- Έργα από τα φωτογραφικά αρχεία του Μουσείου Μπενάκη» ...
19 Μαρτίου 2023
Η Σαντορίνη “στέφθηκε” ως το πιο δημοφιλές ελληνικό νησί, με βάση τον αριθμό των διαδικτυακών αναζητήσεων, στην κατάταξη της Holidu με τα 20 πιο δημοφιλή ελληνικά νησιά, με τη Λευκάδα και την Κέρκυρα ...
18 Μαρτίου 2023
Το λαχανόψωμο είναι μια παραδοσιακή πίτα με χόρτα που αντί φύλλου χρησιμοποιούμε ένα χυλό από αλεύρι καλαμποκιού. Τη συναντάμε με μικρές παραλλαγές και διάφορες ονομασίες (πλαστός, μπλατσάρα, ...
17 Μαρτίου 2023
Η λίμνη Τριχωνίδα βρίσκεται στην Αιτωλοακαρνανία, στα ανατολικά της πόλης του Αγρινίου και αποτελεί τη μεγαλύτερη λίμνη στον ελλαδικό χώρο. Η σπάνια φυσική ομορφιά της, ο πληθυσμός των υδρόβιων ...
14 Μαρτίου 2023
Φωτο: Στατήρας του κοινού των Αιτωλών μετά την απόκρουση των Γαλατών. Παριστάνει γυναικεία μορφή που συμβολίζει την Αιτωλία να πατά σε γαλατικές ασπίδες. Του Λίνου Υφαντή. Στην αρχαία Αιτωλία ...
13 Μαρτίου 2023
Του Κώστα Σακαρέλου Στο προσκλητήριο της Εθνεγερσίας του 1821, βροντερό παρών έδωσε και το Κρίκελλο Ευρυτανίας, με δεκάδες απλούς στρατιώτες αλλά και με καπεταναίους, οι οποίοι, πλάι στους ...
11 Μαρτίου 2023
Μόλις 2,5 χιλιόμετρα βόρεια από το Μαραντοχώρι Λευκάδας, περίπου 30 λεπτά περπάτημα, βρίσκεται μέσα σε ένα τοπίο εκπληκτικής φυσικής ομορφιάς ανάμεσα από ελαιόδεντρα, η φυσική λίμνη του νησιού ...
10 Μαρτίου 2023
γράφει ο Κωνσταντίνος Σαμψών Το γύρισμα κινηματογραφικών ταινιών στο Αγρίνιο και την ευρύτερη περιοχή αποτελεί πλέον μια πραγματικότητα και οι παραγωγές αυτές καλούνται να αναδείξουν εκτός των ...
08 Μαρτίου 2023
Η Ευρυτανία αναδείχθηκε ιδιαιτέρως στο ταξιδιωτικό ρεπορτάζ των τελευταίων ετών κι ευτύχησε να αποκτήσει πολλούς καινούριους φίλους –ειδικά ανάμεσα στους λάτρεις του χειμερινού τουρισμού και των ...
07 Μαρτίου 2023
Ένα Ελληνικό Παραδοσιακό Πρωινό, σ΄έναν αυθεντικό τόπο ζωής όπως τα χωριά της Ευρυτανίας, είναι μια ανεπανάληπτη εμπειρία. Βρεθήκαμε στο Λημέρι Ευρυτανίας, καλεσμένοι του83χρονου παππού Ανδρέα και ...
06 Μαρτίου 2023