WESTMEDIA CIRCLE SMALL

Σάββατο, 12 Μαϊος 2018 18:40

Ο μυθικός Οδυσσέας, τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε στην Αιτωλία

Ο Οδυσσέας στην Αιτωλία

Δεν πρόκειται για συνομωσιολογία, ούτε για φανταστική επινόηση. Είναι καταγραφή ενός ιστορικού του 2ου αι. π.Χ., του Απολλοδώρου, ο οποίος μαζί με τον Όμηρο και τον Ησίοδο, δίνουν μέσα από τα έργα τους, μια πολύ καλή και λεπτομερή εικόνα των ελληνικών μύθων για τους θεούς και τους ήρωες.

Το τέλος του ομηρικού Οδυσσέα
ήταν πάντοτε θέμα έρευνας, αλλά και πηγή έμπνευσης πολλών συγγραφέων, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
Στην ραψωδία λ της Οδύσσειας, αναφέρεται μόνο ένας χρησμός του μάντη Τειρεσία για την επιστροφή του ήρωα στην πατρίδα του,
αλλά τίποτε απολύτως για το τέλος της περιπέτειας. Πιο συγκεκριμένα, ο Τειρεσίας μιλάει για αναγκαστική εξορία του ήρωα σε τόπο μακρυά από θάλασσα, αλλά και για τον θάνατό του που θα έρθει από τη θάλασσα σε βαθιά γεράματα.
 

Η Οδύσσεια τελειώνει εκεί, αλλά σε μια συνέχειά της -όπως θα λέγαμε σήμερα- ο Οδυσσέας θανατώνεται από τον Τηλέγονο, τον γιο του από την Κίρκη. Ήταν αυτός που ήρθε από τη θάλασσα και σκότωσε τον πατέρα του χωρίς να το γνωρίζει.Πρόκειται για το έπος Τηλεγονεία του Ευγάμμωνα του Κυρηναίου.

Από εκεί κι έπειτα, πλήθος ποιητών αλλά και ιστορικών απέδωσαν διάφορες εκδοχές για τον θάνατό του.

Ο ιστορικός Θεόπομπος αναφέρει πως όταν ο ήρωας επέστρεψε στην Ιθάκη, βρήκε την Πηνελόπη να έχει συνάψει ερωτικές σχέσεις με τους μνηστήρες, και γι’ αυτό εγκατέλειψε το νησί του, πήγε στην Τυρρηνία, εγκαταστάθηκε στην Γορτυνία, όπου και πέθανε δολοφονημένος από τους κατοίκους της.

Ο Αισχύλος κάνει λόγο για μια προφητεία του Τειρεσία, ότι  ο θάνατός του θα προέλθει από το αγκάθι κάποιου ψαριού που θα βρίσκεται μέσα στην κουτσουλιά ενός ερωδιού, ο οποίος κάποτε θα πετάξει πάνω από το κεφάλι του. Τίποτε άλλο όμως για την πραγματοποίηση του χρησμού.
 
Μια άλλη εκδοχή είναι αυτή του Σοφοκλή (Ευρύαλος), όπου ο Οδυσσέας, μετά τη δολοφονία των μνηστήρων, καταφεύγει στην Ήπειρο για να πάρει χρησμό από το μαντείο της Δωδώνης. Εκεί φιλοξενείται από τον βασιλιά Τυρίμα και συνάπτει σχέση με την κόρη του βασιλιά, Ευίππη. Όταν ο Οδυσσέας βρίσκεται πλέον στην Ιθάκη, η Ευίππη γεννάει τον γιο του τον Ευρύαλο. Μετά από χρόνια, ο Ευρύαλος ταξιδεύει στην Ιθάκη για να γνωρίσει τον πατέρα του. Συναντάει την Πηνελόπη, ενώ ο Οδυσσέας απουσίαζε. Η Πηνελόπη, καταλαβαίνοντας πως πρόκειται για το νόθο παιδί μιας παράνομης σχέσης, πείθει τον άντρα της να τον δολοφονήσει, όπως και έγινε. Στη συνέχεια εμφανίζεται ο Τηλέγονος, ο γιος του από την Κίρκη, ο οποίος δολοφονεί τον πατέρα του τον Οδυσσέα.


 
Ένας φιλόσοφος, ο Πρόκλος, στο έργο του "Χρηστομάθεια", μας πληροφορεί πως ο Οδυσσέας πήγε στη Θεσπρωτία, παντρεύτηκε μια βασίλισσα, την Καλλιδίκη και έγινε αρχηγός των Θεσπρωτών στον πόλεμο που είχαν με τους Βρύγους από τη Θράκη. Έπειτα από χρόνια, η Καλλιδίκη πέθανε και τον θρόνο των Θεσπρωτών τον πήρε ο Πολυποίτης, ο γιος τους.
Ο Οδυσσέας επέστρεψε στην Ιθάκη, όπου ο γιος του Τηλέγονος τον σκότωσε χωρίς να γνωρίζει πως είναι ο πατέρας του. Παρόλα αυτά όμως, μετέφερε το σώμα του πατέρα του Οδυσσέα, την Πηνελόπη και τον Τηλέμαχο,στο νησί της Κίρκης, όπου η μητέρα του, τους χάρισε την αθανασία.



Κι ερχόμαστε στην εκδοχή που έχει σχέση με την περιοχή μας.
Ο Απολλόδωρος στην "Επιτομή", καταγράφει ελληνικούς μύθους και θρύλους,όπως αυτοί είχαν καταγραφεί στη λογοτεχνία της πρώιμης, της κλασικής αλλά και της ελληνιστικής αρχαιότητας. Έτσι λοιπόν σχετικά με τον Οδυσσέα:

Μετά το φόνο των μνηστήρων, ο Οδυσσέας συγκρούεται με τους συγγενείς τους, οι οποίοι ζητούν την εξορία του από το νησί, ακόμη και τη θανάτωσή του. Ο Οδυσσέας τότε, ζητάει βοήθεια αλλά και να κριθεί από τον παλιό του συμπολεμιστή στην Τροία Νεοπτόλεμο, ο οποίος πλέον ήταν βασιλιάς των Μολοσσών. Ο Νεοπτόλεμος όμως που εποφθαλμιούσε την Ιθάκη, προσφέρει δήθεν βοήθεια στον Οδυσσέα, συμβουλεύοντάς τον να εγκαταλείψει το νησί του και να διαμείνει για κάποιο διάστημα στο ανάκτορο του κοινού τους φίλου και συμπολεμιστή Θόα, στην Καλυδώνα της Αιτωλίας.

Κατά τη διάρκεια του Τρωικού πολέμου, οι δυο τους είχαν άριστες σχέσεις και μάλιστα ο ίδιος ο Οδυσσέας είχε ζητήσει από τον Θόα να τον μαστιγώσει πολλές φορές στο πρόσωπο, για να παραμορφωθεί και να μπει αγνώριστος στην Τροία, προκειμένου να συναντήσει την ωραία Ελένη.
Ο Οδυσσέας αρνείται να δεχθεί αυτή τη λύση και να ακούσει τον Νεοπτόλεμο, ο οποίος τον καταδιώκει.
Ο βασιλιάς της Ιθάκης τότε αναγκάστηκε  να εγκαταλείψει το νησί του και την οικογένειά του, που τόσο αγαπούσε, και βρέθηκε κοντά στον Βασιλιά της Καλυδώνας, όπου του πρόσφερε την φιλοξενία του. Εκεί στην Καλυδώνα έμεινε αρκετά χρόνια και η φιλία τους δυνάμωσε περισσότερο, τόσο πολύ που ο Θόας ζήτησε από τον Οδυσσέα να νυμφευθεί την κόρη του. Μαζί της απέκτησε έναν γιο, τον Λεοντοφόνο και παρέμεινε εκεί μέχρι τα βαθιά του γεράματα, όπου και πέθανε.


«Ὀδυσσέα δὲ εἰς Αἰτωλίαν πρὸς Θόαντα τὸν Ἀνδραίμονος παραγενόμενον τὴν τούτου θυγατέρα γῆμαι, καὶ καταλιπόντα παῖδα Λεοντοφόνον ἐκ ταύτης γηραιὸν τελευτῆσαι»

Ίσως έτσι, ο τόπος μας να διεκδικεί κι αυτός το γοητευτικό κυνήγι της αναζήτησης του τάφου του Οδυσσέα.
 
 
Τελευταία τροποποίηση στις Τρίτη, 27 Οκτωβρίου 2020 10:53

Τελευταία άρθρα

  • Prev
Eικόνα: Μουσείο φωτογραφίας. Εκθεση με τίτλο «Πορτραίτα Ιστορίας, Βούλα Παπαιωάννου-Δημήτρης Χαρισιάδης 1940-1960- Έργα από τα φωτογραφικά αρχεία του Μουσείου Μπενάκη» ...
19 Μαρτίου 2023
Η Σαντορίνη “στέφθηκε” ως το πιο δημοφιλές ελληνικό νησί, με βάση τον αριθμό των διαδικτυακών αναζητήσεων, στην κατάταξη της Holidu με τα 20 πιο δημοφιλή ελληνικά νησιά, με τη Λευκάδα και την Κέρκυρα ...
18 Μαρτίου 2023
Το λαχανόψωμο είναι μια παραδοσιακή πίτα με χόρτα που αντί φύλλου χρησιμοποιούμε ένα χυλό από αλεύρι καλαμποκιού. Τη συναντάμε με μικρές παραλλαγές και διάφορες ονομασίες (πλαστός, μπλατσάρα, ...
17 Μαρτίου 2023
Η λίμνη Τριχωνίδα βρίσκεται στην Αιτωλοακαρνανία, στα ανατολικά της πόλης του Αγρινίου και αποτελεί τη μεγαλύτερη λίμνη στον ελλαδικό χώρο. Η σπάνια φυσική ομορφιά της, ο πληθυσμός των υδρόβιων ...
14 Μαρτίου 2023
Φωτο: Στατήρας του κοινού των Αιτωλών μετά την απόκρουση των Γαλατών. Παριστάνει γυναικεία μορφή που συμβολίζει την Αιτωλία να πατά σε γαλατικές ασπίδες. Του Λίνου Υφαντή. Στην αρχαία Αιτωλία ...
13 Μαρτίου 2023
Του Κώστα Σακαρέλου Στο προσκλητήριο της Εθνεγερσίας του 1821, βροντερό παρών έδωσε και το Κρίκελλο Ευρυτανίας, με δεκάδες απλούς στρατιώτες αλλά και με καπεταναίους, οι οποίοι, πλάι στους ...
11 Μαρτίου 2023
Μόλις 2,5 χιλιόμετρα βόρεια από το Μαραντοχώρι Λευκάδας, περίπου 30 λεπτά περπάτημα, βρίσκεται μέσα σε ένα τοπίο εκπληκτικής φυσικής ομορφιάς ανάμεσα από ελαιόδεντρα, η φυσική λίμνη του νησιού ...
10 Μαρτίου 2023
γράφει ο Κωνσταντίνος Σαμψών Το γύρισμα κινηματογραφικών ταινιών στο Αγρίνιο και την ευρύτερη περιοχή αποτελεί πλέον μια πραγματικότητα και οι παραγωγές αυτές καλούνται να αναδείξουν εκτός των ...
08 Μαρτίου 2023
Η Ευρυτανία αναδείχθηκε ιδιαιτέρως στο ταξιδιωτικό ρεπορτάζ των τελευταίων ετών κι ευτύχησε να αποκτήσει πολλούς καινούριους φίλους –ειδικά ανάμεσα στους λάτρεις του χειμερινού τουρισμού και των ...
07 Μαρτίου 2023
Ένα Ελληνικό Παραδοσιακό Πρωινό, σ΄έναν αυθεντικό τόπο ζωής όπως τα χωριά της Ευρυτανίας, είναι μια ανεπανάληπτη εμπειρία. Βρεθήκαμε στο Λημέρι Ευρυτανίας, καλεσμένοι του83χρονου παππού Ανδρέα και ...
06 Μαρτίου 2023
Όμορφος είναι και ο Πρόδρομος  του Ξηρομέρου. Χωριό σε υψόμετρο 140 μέτρα, βρίσκεται νοτιοδυτικά της λίμνης Οζερός και σε απόσταση 18 χλμ. βορειοανατολικά του Αστακού. Το χωριό είναι ...
05 Μαρτίου 2023
Οδοιπορικό στη μοναξιά. Συνεχίζοντας το οδοιπορικό μας στην Ορεινή Ελλάδα, δημιουργούμε ένα μεγάλο αρχείο προφορικών ιστοριών κυρίως από ηλικιωμένους που ζουν στην ελληνική ύπαιθρο, καταγράφοντας ...
05 Μαρτίου 2023