ΕΛΛΟΠΥ

Δευτέρα, 01 Μαϊος 2017 10:35

Ακαρνάν και Αμφότερος

Η περιοχή Ακαρνανία, σύμφωνα με τη μυθολογία, πήρε το όνομά της από τον Ακαρνάνα, γιο του Αλκμαίωνα και της Καλλιρρόης. Τόσο ο Αλκμαίων (ή Αλκμέων), όσο και η Καλλιρρόη, αποτέλεσαν δύο σημαντικά πρόσωπα της ελληνικής μυθολογίας. Ο Αργείος Αλκμαίων, ήταν ο επιφανέστερος από τους επτά Επιγόνους, που κυρίεψαν τη Θήβα, μετά την αποτυχία των πατεράδων τους δέκα χρόνια πρωτύτερα. Λόγω της δολοφονίας της ίδιας του της μητέρας όμως, ταλαιπωρήθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα από τις τρομακτικές Ερινύες και ύστερα από διαρκείς περιπέτειες, κατέληξε στις εκβολές του Αχελώου, μετά από συμβουλή του Μαντείου των

Δελφών. Συγκεκριμένα, το Μαντείο των Δελφών, τον συμβούλεψε να βρει έναν τόπο, όπου δεν υπήρχε, τον καιρό που είχε διαπράξει τον φόνο. Εκεί νυμφεύθηκε την κόρη του Αχελώου, Καλλιρρόη, αφού πρώτα ο ποτάμιος θεός τον εξάγνισε και τον απελευθέρωσε από τις Ερινύες. Απέκτησαν δυο γιους, τον Ακαρνάνα και τον Αμφότερο. Όταν η Καλλιρρόη πληροφορήθηκε από τον σύζυγό της για την ύπαρξη δύο σπουδαίων δώρων, κατασκευασμένων από τους θεούς, ζήτησε από τον Αλκμαίωνα να της τα δωρίσει. Πρόκειται για τα περίφημα δώρα της Αρμονίας, ένα πέπλο κι ένα περιδέραιο, τα οποία όμως ο Αλκμαίων τα είχε δωρίσει στην πρώτη του σύζυγο στην Αρκαδία, και μόνο με δόλο θα μπορούσε να τα αποκτήσει πάλι. Ξεκινώντας, αποχαιρέτησε την αγαπημένη του σύζυγο Καλλιρρόη και τους δυο μικρούς του γιους, μη γνωρίζοντας πως δεν θα επέστρεφε ξανά στη νέα του πατρίδα. Στην Αρκαδία, οι δυο γιοι του εκεί βασιλιά, τον σκότωσαν, όταν ανακάλυψαν πως ο Αλκμαίων είχε κλέψει τα δώρα της Αρμονίας. Η Καλλιρρόη και οι δυο της γιοι Ακαρνάν και Αμφότερος, μάταια περίμεναν να

επιστρέψει. Όταν η Καλλιρρόη πληροφορήθηκε τον χαμό του συζύγου της, παρακάλεσε τον βασιλιά των θεών Δία, να τιμωρήσει τους δολοφόνους του άντρα της. Ο Δίας δίστασε να προβεί σε τέτοια ενέργεια ο ίδιος και το μόνο που έκανε, ήταν να “μεγαλώσει” τον Ακαρνάνα και τον Αμφότερο μέσα σε μια στιγμή. Έτσι, οι δυο μικροί γιοι του Αλκμαίωνα, ξαφνικά έγιναν δυο μεγάλοι άντρες, έτοιμοι να πάρουν όπλα και να εκδικηθούν τον φόνο του πατέρα τους. Πράγματι, Ακαρνάν και Αμφότερος, αφού ορκίζονται μπροστά στη μητέρα τους πως θα εκδικηθούν τον χαμό του πατέρα τους, ξεκινούν για την Αρκαδία. Εκεί, χωρίς να δηλώσουν ποιοι είναι, εύκολα έρχονται σε επαφή με την βασιλική οικογένεια και καταφέρνουν να σκοτώσουν τον βασιλιά (Φυγέα), τη σύζυγό του και τους δυο τους γιους (Αγήνωρ και Πρόνοο),

τιμωρώντας με τον πιο θανάσιμο τρόπο τους δολοφόνους του πατέρα τους. Άρπαξαν τα περίφημα δώρα της Αρμονίας, που εξαιτίας τους, το γένος τους περιήλθε σε πολλές περιπέτειες και ξεκίνησαν το ταξίδι της επιστροφής. Από εκείνη τη στιγμή όμως, θεωρούνταν μολυσμένοι για το φονικό που προκάλεσαν και δεν μπορούσαν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους και στη μητέρα τους. Ο ίδιος ο παππούς τους, ο Αχελώος, τους απαγόρευσε να εισέλθουν στην πατρίδα τους και τους συμβούλεψε να επισκεφτούν το μαντείο των Δελφών και να παραδώσουν εκεί το περιδέραιο και το πέπλο της Αρμονίας, αφιερώνοντάς τα στον θεό Απόλλωνα. Οι δύο νέοι υπάκουσαν και πραγματοποίησαν την συμβουλή του παππού τους, κι ελεύθεροι πλέον, μπορούσαν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Προχώρησαν στη Δυτική Ελλάδα, όπου ίδρυσαν την Ακαρνανία, που πήρε το όνομα του μεγαλύτερου αδερφού. Οι απόγονοι του Ακαρνάνα, σταδιακά εγκαταστάθηκαν στην περιοχή μεταξύ Ιόνιου πελάγους και δυτικά του Αχελώου ποταμού.

    Για τον Αμφότερο, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι απέγινε σύμφωνα με τη μυθολογία, αφού λιγοστές είναι οι πληροφορίες από τις αρχαίες πηγές. Ο Ακαρνάν, προφανώς έγινε ο βασιλιάς της προηγούμενης ευρύτερης περιοχής και το όνομά του το συναντάμε πλέον στον Πίνδαρο (λυρικός ποιητής 522 π.Χ. – 443 π.Χ.), όπου εκεί ο ήρωας παρουσιάζεται ως ένας από τους μνηστήρες της όμορφης Ιπποδάμειας.

    Η Ιπποδάμεια ήταν κόρη του Οινόμαου, βασιλιά της Ήλιδας, και ήταν πολλοί οι μνηστήρες οι οποίοι επισκέπτονταν τη χώρα της για

να τη νυμφευθούν. Ήρωες και βασιλιάδες οι περισσότεροι κι ανάμεσά τους ο Ακαρνάν, ως ο νέος άναξ της Ακαρνανίας. Ο πατέρας της Ιπποδάμειας όμως, φόνευε τους επίδοξους συζύγους, αφού δεν επιθυμούσε να παντρευτεί η κόρη του, φοβούμενος κάποιον χρησμό. Τους προσκαλούσε σε αρματοδρομία κι όποιος τον κέρδιζε, αυτός θα παντρευόταν την Ιπποδάμεια. Όλοι έχαναν όμως, αφού τα άλογά του είχαν θεϊκή δύναμη. Ο Ακαρνάνας, δέχτηκε να αγωνιστεί με τα άλογά του εναντίον του Οινόμαου, χωρίς να γνωρίζει τον δόλο του Ηλείου βασιλιά. Στην αναμέτρηση που έγινε, ηττήθηκε και ο Οινόμαος του έκοψε το κεφάλι, τοποθετώντας το δίπλα στα υπόλοιπα κεφάλια των άλλων μνηστήρων. Όταν ο ήρωας Πέλοπας, κατάφερε να νικήσει τον Οινόμαο, πάνω από τους τάφους των αδικοσκοτωμένων μνηστήρων της Ιπποδάμειας, ύψωσε τύμβο, αποδίδοντάς τους τιμές ηρώων. Αυτός ο τύμβος, λέγεται πως υπήρχε σε μια όχθη του Αλφειού ποταμού.

    Πίσω από τους παραπάνω μύθους, μπορούν να κρύβονται κάποιες ιστορικές αλήθειες, γύρω από την παρουσία της προϊστορικής Ακαρνανίας. Σε εκείνες τις μακρινές εποχές των εσωτερικών μετακινήσεων πληθυσμών και φυλών, Πελασγοί άποικοι (απο την περιοχή του Άργους), εποίκισαν στην περιοχή της Βοιωτίας (Θήβα), αργότερα στην Ήλιδα (Ηλεία) και Ψωφίδα (Αρκαδία) και ίσως να έφτασαν στην περιοχή της σημερινής Ακαρνανίας και να υπέταξαν τα φύλα που ήδη υπήρχαν εκεί, πιθανόν τους Κουρήτες. Το Μαντείο των Δελφών είχε δώσει χρησμό στον Αργείο Αλκμαίωνα να κατοικήσει σε χώρα, που δεν υπήρχε όταν είχε διαπράξει το φόνο της μητέρας του. Ο τόπος που βρήκε ο Αλκμαίων, ήταν κοντά στις εκβολές του Αχελώου, και σίγουρα θα είχε δημιουργηθεί από τις προσχώσεις του ποταμού κατά τη διάρκεια πολλών ετών. Ο χρόνος φυσικά στην ελληνική μυθολογία, είναι μια αφηρημένη και ασύλληπτη έννοια, διότι πόσο σύντομα θα είχαν δημιουργηθεί νέα εδάφη ή πώς μεγάλωσαν σε μια στιγμή ο Ακαρνάνας κι ο Αμφότερος; Το ταξίδι των δύο αδερφών στη μακρινή για τα δεδομένα της εποχής Ψωφίδα (ανάμεσα σε Αρκαδία, Ηλεία, Αχαΐα), δεν αποκλείει να αποτελεί μια εκστρατεία των Ακαρνάνων στην Πελοπόνησσο, προκειμένου να ολοκληρώσουν επιτυχώς μια προηγούμενή τους αποτυχημένη εκστρατεία (στη μυθολογία, φόνος του Αλκμαίωνα). Επίσης, δεν αποκλείεται να δοκίμασαν να επεκταθούν χωρίς επιτυχία και στην Ήλιδα (στη μυθολογία θάνατος Ακαρνάνα). Μετά από χρόνια περιπλανήσεων, επέστρεψαν στα εδάφη που σήμερα ορίζονται γεωγραφικά ως Ακαρνανία. Όσον αφορά τη συνεχή μεταφορά των δώρων της Αρμονίας, το πέπλο και το περιδέραιο, πιθανόν να πρόκειται για κοιτάσματα χαλκού ή σιδήρου, τα οποία την προϊστορική περίοδο, ήταν σημαντικός λόγος για συγκρούσεις μεταξύ φυλών.

Όπως όλοι οι αρχαίοι λαοί έτσι και οι Ακαρνάνες για να εξηγήσουν την παρουσία τους στον χρόνο και την ιστορία, αλλά και την εγκατάστασή τους, δημιούργησαν διάφορα γεγονότα, μύθους, τοπικές παραδόσεις και ήρωες που τους τιμούσαν κι αυτούς. Ο Ακαρνάν, ήταν ο σπουδαιότερος ήρωας της περιοχής κι εκπροσωπούσε το ένδοξο παρελθόν τους.

https://sites.google.com

Τελευταία τροποποίηση στις Τρίτη, 27 Οκτωβρίου 2020 11:02

Τελευταία άρθρα

  • Prev
Ένας απίστευτος ορεινός προορισμός για μία μοναδική εμπειρία οδήγησης μέσα στα έλατα, στις καστανιές και στα γραφικά χωριά Κυκλωμένη από ορεινούς όγκους, ποτάμια, χαράδρες, ρέματα, καταρράκτες, ...
18 Σεπτεμβρίου 2023
Η οχύρωση της αρχαίας Σαυρίας (Παλαιομάνινας), βρίσκεται στα Δ του Αχελώου, 44 χλμ. ΒΔ του Μεσολογγίου, σε απόσταση 16 χλμ. από τους Οινιάδες και 14 χλμ. από την αρχαία Στράτο. Αποτελεί μια από τις ...
16 Σεπτεμβρίου 2023
Το Bελανιδοδάσος του Ξηρομέρου και ο Kόσμος του βελανιδιού…  Βελανιδοδάσος Ξηρομέρου. Φωτογραφία: Κώστας Καρακώστας   Γράφει η Μαρία Ν. Αγγέλη Δρ Κοινωνικής Λαογραφίας e-mail ...
16 Σεπτεμβρίου 2023
Το γεφύρι του Μανώλη στην Ευρυτανία καθ όλη την διάρκεια του έτους σκεπάζεται ολόκληρο με τα νερά του Αγραφιώτη ποταμού. Αφανίζεται! Συνήθως τον χειμώνα ξεχωρίζει μόνο η κορυφή του τόξου. Προβάλει ...
09 Σεπτεμβρίου 2023
Στις 8 Σεπτεμβρίου κάθε έτους εορτάζουμε το γενέσιον της Θεοτόκου. Στην περιοχή του Αγρινίου, την ημέρα αυτή εορτάζει η «Ψηλή Παναγία» στο Ζαπάντι, στη σημερινή Κοινότητα της Μεγάλης Χώρας. Υπήρχε ...
07 Σεπτεμβρίου 2023
Γράφει η Μαρία Ν. Αγγέλη, Φιλόλογος, Δρ Κοινωνικής Λαογραφίας e-mail: agelimaria@yahoo.gr Η Τσαπουρνιά ή «Λυκοδόντι», όπως την αποκαλούν οι κάτοικοι της περιοχής, είναι η τοποθεσία στα όρια ...
03 Σεπτεμβρίου 2023
Εντυπωσιακές είναι οι εναέριες εικόνες που κατέγραψε και δημοσιοποίησε στα κοινωνικά δίκτυα ο Βασίλης Γαλατάς. Το «μπλε» φεγγάρι φωτίζει στον νυχτερινό ουρανό πάνω από το Αγρίνιο. «Μπλε» φεγγάρι ...
31 Αυγούστου 2023
Σε υψόμετρο 1200 μέτρων βρίσκεται μέσα σε σπηλιά το εκκλησάκι του Αγίου Ανδρέα, στο βουνό Καλάνα στην περιοχή του χωριού Χαλκιόπουλο Αιτωλοακαρνανίας. Ο Άγιος Ανδρέας καταγόταν από το χωριό ...
30 Αυγούστου 2023
Τοπίο που κόβει την ανάσα,στα 1200 μέτρα υψόμετρο με θέα την λίμνη των Κρεμαστών, το ξωκλήσι του Αγίου Ανδρέα του Ερημίτη μέσα στο σπήλαιο όπου ασκήτεψε ο Άγιος.   Σε υψόμετρο 1200 μέτρων ...
27 Αυγούστου 2023
Δείτε βίντεο και φωτογραφίες του Βασίλη Γαλατά Τα Λουτρά Στάχτης ή Λουτρά Στάχτης Πόριαρη είναι ημιορεινός οικισμός που βρίσκεται στη Ναυπακτία της περιφερειακής ενότητας Αιτωλοακαρνανίας σε ...
27 Αυγούστου 2023
Για την ατελείωτη ομορφιά της χαρακτηρίζεται η γέφυρα Τατάρνας, που συνδέει την Αιτωλοακαρνανία με την Ευρυτανία και έχει εισπράξει τον παγκόσμιο θαυμασμό. Μια εντυπωσιακή ...
27 Αυγούστου 2023
Στο όρος Βελούχι (Τυμφρηστός) σε υψόμετρο 1870 μέτρων βρίσκεται μία μικρή λιμνούλα αλπικού τύπου, διαμέτρου κατά προσέγγιση περίπου 25 μέτρων. Η λίμνη αυτή διατηρεί σχεδόν σταθερή την στάθμη της ...
24 Αυγούστου 2023