Αν και την πρωτοκαθεδρία στα κρυμμένα νησιά-διαμάντια την έχει δικαιωματικά το Αιγαίο, η αλήθεια είναι πως και το Ιόνιο δεν μένει καθόλου πίσω. Και μάλιστα, τα κρυμμένα μικρά νησιά του Ιονίου παραμένουν ανεξερεύνητα προσκαλώντας σας να τα ανακαλύψετε από την αρχή, ώστε να μυηθείτε στην άγνωστη ομορφιά και ιστορία τους.
Σε απόσταση αναπνοής από τις ακτές της Αιτωλοακαρνανίας και σκορπισμένα γύρω από τη Λευκάδα, βρίσκονται δύο μικρά νησιά, ο Καστός και ο Κάλαμος, που αρκετοί αναζητούν, αλλά ελάχιστοι βρίσκουν. Γνωστά ήδη από τα αρχαία χρόνια για τη μεγάλη στρατηγική τους σημασία, τα δύο αυτά νησιά αποτελούσαν διαχρονικά ορμητήρια πειρατών και ληστών που κρύβονταν στα καταπράσινα δάση των μικρών νησιών, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι αυτά τα δύο μικρά νησιά έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο και σε σημαντικά γεγονότα της ελληνικής ιστορίας μέχρι και την Επανάσταση του 1821, καθώς θεωρούνταν γέφυρες της Λευκάδας με τις ηπειρωτικές ακτές της ενδοχώρας.
Ξεκινώντας από τον Κάλαμο, παρατηρείτε αμέσως ότι εδώ δεν έχετε να κάνετε με ένα συνηθισμένο νησί. Ορεινός και άγριος με μία κορυφή που σχεδόν αγγίζει τα 800 μέτρα και ένα καταπράσινο πευκοδάσος που πεισματικά ξεπροβάλλει μέσα από τα σμαραγδένια νερά, ο Κάλαμος κατοικήθηκε από την αρχαιότητα και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821 φιλοξενώντας ακόμα και τον ίδιο τον Κολοκοτρώνη και την οικογένεια του Καραϊσκάκη.
Για να φθάσετε στον Κάλαμο, δεν χρειάζονται και πολλά. Απλά, παίρνετε το καϊκάκι από τον Μύτικα και περιμένετε μέχρι να φθάσετε στην πρωτεύουσα του νησιού, τον Κάλαμο, όπου σας υποδέχεται το μικρό λιμανάκι που φιλοξενεί πότε πότε γιοτ που ψάχνουν ένα ασφαλές λιμάνι ή μικρά καΐκια που ενώνουν τακτικά το νησί με την ενδοχώρα. Πέρα από την πρωτεύουσα του νησιού, εξίσου γνωστός οικισμός του Καλάμου είναι και η σχεδόν παγωμένη στο χρόνο Επισκοπή με τα διάσπαρτα σπίτια στα βόρεια του νησιού που μοιάζει σαν να έχει βγει από ταινία της χρυσής εποχής του ελληνικού σινεμά.
Επειδή, όμως, γράφουμε για Ιόνιο, υπάρχει πιο εντυπωσιακή ομορφιά από τα σμαραγδένια πρασινωπά νερά που χαρακτηρίζουν αυτήν την θάλασσα; Όταν, λοιπόν, βρεθείτε στον Κάλαμο, μην ξεχάσετε να πάτε στους δύο μεγαλούτσικους όρμους του νησιού, τον Γερολιμιώνα στα νοτιοδυτικά και το Πόρτο Λεόνε στα νοτιοανατολικά. Μάλιστα, να θυμάστε ότι κοντά στο νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού βρίσκεται και η βραχονησίδα Φορμίκουλα. Αντίστοιχα, πιο γνωστές και προσβάσιμες παραλίες στον Κάλαμο είναι η Μυρτιά και το Ασπρογυάλι κοντά στο λιμάνι, η Αγριαπιδιά λίγο νοτιότερα, οι Πεύκοι και το Κεφάλι, ενώ στη δυτική πλευρά ξεχωρίζουν ο Κέδρος, το Αλεξάκι, οι Κήποι και ο Τράχηλος.
Αφήνοντας τώρα πίσω σας τον Κάλαμο, απλώς μετακινείστε λίγα μίλια παραδίπλα, στον Καστό. Αν και όχι τόσο ορεινός όσο ο Κάλαμος, ο Καστός είναι η μικρότερη κατοικούμενη νησίδα των Επτανήσων με τον αριθμό των μόνιμων κατοίκων να μην ξεπερνά τους 50. Εδώ, ξεχάστε αυτοκίνητα και κίνηση. Το νησί είναι τόσο μικρό που τα καραβάκια που πηγαίνουν μέχρι εκεί δεν δέχονται αυτοκίνητα. Οπότε, φροντίστε να πάρετε λίγα πράγματα μαζί σας και έχετε μόνο κατά νου να εξασφαλίσετε από νωρίς την διαμονή σας, γιατί οι επιλογές διαμονής στον Καστό είναι περιορισμένες. Να θυμάστε ότι οι προσβάσιμες παραλίες του νησιού είναι στην ανατολική πλευρά, ενώ οι παραλίες της δυτικής πλευράς προσεγγίζονται μόνο με σκάφος. Αν πάλι έχετε όρεξη για εξερεύνηση, φροντίστε να πάτε στην παραλία του Αγίου Αιμιλιανού και να δείτε την Φωκιότρυπα, μια κοιλότητα στα βράχια που κρύβει μια μικρή αμμουδιά.
Από γεωγραφικής άποψης, τα δύο μικρά νησιά ανήκουν στο ευρύτερο σύμπλεγμα των Τηλεβοΐδων νήσων, ένα σχετικά άγνωστο σύμπλεγμα μικρών νησιών και βραχονησίδων γύρω από την Λευκάδα που περιλαμβάνει ακατοίκητες βραχονησίδες και γνωστά τουριστικά νησιά, όπως το Μεγανήσι.
