ΕΛΛΟΠΥ

Πέμπτη, 01 Σεπτεμβρίου 2022 17:53

Ποια είναι τα Κράβαρα και οι Κραβαρίτες: Η ιστορική ονομασία προέλευσης των ανθρώπων των απάτητων βουνών που απελευθέρωσαν την Ελλάδα (www.mixanitouxronou.gr)

Οι περιοχές που εντάσσονται στον γεωγραφικό προσδιορισμό «Κράβαρα», προσδιορίζουν κύρια τις ορεινές και δυσπρόσιτες εκτάσεις της Ναυπακτίας.

Ωστόσο και σε άλλες ορεινές περιοχές της Ελλάδας συναντούμε αυτό τον γεωγραφικό προσδιορισμό.

Από όλες τις εκδοχές σχετικές με την προέλευση του προσδιορισμού «Κράβαρα» επικρατέστερη φαίνεται αυτή που ταυτίζεται απόλυτα με την φήμη και την ικανότητα που απέκτησαν οι «Κραβαρίτες» στο να γίνουν περιζήτητοι μαχητές στα αλλοτινά Ευζωνικά Τάγματα.

Στα Ευζωνικά Τάγματα

Τα χωριά των Κραβάρων δεν ήταν τυχαίο ότι υπήρξαν τα μέρη εκείνα που τροφοδοτούσαν στο παρελθόν τα ευζωνικά τάγματα. Οι Εύζωνες θεωρούνταν τότε τα επίλεκτα τμήματα του ελληνικού στρατού. Αποτελούσαν κάποτε επίλεκτες μονάδες και η δράση τους την περίοδο των Βαλκανικών πολέμων υπήρξε καταλυτική.

Είναι αυτά που πολέμησαν στο Μπιζάνι, στο Κιλκίς, στην Τζουμαγιά, στην Κρίσνα, στο Παγγαίο και σε πολλά άλλα μέρη.

Και μόνο η δήλωση κάποιου της καταγωγής του κατά την διάρκεια κατάταξης στον Ελληνικό Στρατό, ότι ήταν δηλαδή από τα Κράβαρα, ήταν αρκετή για να τον στείλει απευθείας στα Ευζωνικά Τάγματα.

Όπως συνέβαινε κάποτε με τους Νεπαλέζους μαχητές Γκούργκας που ήταν περιζήτητοι στον Βρετανικό στρατό.

Ήδη το 1914 μια ιδιαίτερη μονάδα Ευζώνων συγκροτεί την Ανακτορική Φρουρά ως αναγνώριση της ένδοξης δράσης τους.

Πώς όμως απέκτησαν οι Κραβαρίτες τη φήμη του ικανού μαχητή; Θα πρέπει να ανατρέξουμε πίσω στο χρόνο, πριν ακόμα και από την έναρξη του αγώνα της εθνικής μας ανεξαρτησίας.

Ήδη από τις πρώτες ένοπλες συγκρούσεις οι αγωνιστές της περιοχής Πλατάνου Ναυπακτίας όταν συγκρούονταν με τους Τούρκους φώναζαν μεταξύ τους:

«Καρά – βαρείτε, Καρά- βαρείτε τα σκυλιά». Σήμαινε βαράτε στο κεφάλι (κάρα=κεφάλι)

Εγώ είμαι εγώ Ευζωνάκι γοργό…

Αυτή η παρότρυνση είχε βεβαίως να κάνει με την αριθμητική υπεροχή των Τούρκων. Ο μεγάλος αριθμός του αντιπάλου, σε συνδυασμό με την έλλειψη πυρομαχικών, ανάγκαζε τους αγωνιστές να είναι προσεκτικοί με τις βολές τους.

Ο καλύτερος τρόπος ήταν να στοχεύουν κεφάλι για να «τελειώνουν» γρήγορα με τον αντίπαλο. Δεν άργησε η πολεμική παρότρυνση (και ιαχή) «κάρα-βαρείτε» να χαρακτηρίσει όσους τη χρησιμοποιούσαν και να τους ταυτίσει με αυτήν.

Σύντομα γεννήθηκε ο προσδιορισμός «Κραβαρείτες» για τους αγωνιστές εκείνης της περιοχής.

Εκτός όμως από την ικανότητα των Κραβαριτών να ρίχνουν απευθείας στο κεφάλι, το μεγάλωμά τους στους απάτητους δυσπρόσιτους ορεινούς όγκους, τους εκπαίδευε από παιδιά να τρέχουν πάνω στις ράχες, πραγματικά αγριοκάτσικα.

Είχαν την ικανότητα να τρέχουν εκεί όπου οι άλλοι δεν μπορούσαν καν να περπατήσουν.

Οι Κραβαρίτες τραγουδούσαν αργότερα (από το 1913) στα Ευζωνικά τάγματα «Εγώ είμαι εγώ Ευζωνάκι γοργό/μέσα στον κόσμο τιμημένο/ ποιος ντιστεγκές, ποιος κουραμπιές/μπορεί να βγει μπροστά σε μένα» (Μουσική/Στίχοι: Σακελλαρίδης Θεόφραστος/Τσοκόπουλος Γιώργος & Άννινος Μπάμπης).

Το τραγούδι βρήκε απήχηση στους Κραβαρίτες των Ευζωνικών ταγμάτων καθώς γνώριζαν την ικανότητά τους να κινούνται άνετα στα δύσβατα ορεινά μονοπάτια.

Όπου «ντιστεγκές» ήταν ο καλοντυμένος και με σωστούς τρόπους νέος, ενώ «κουραμπιέ» αποκαλούσαν την εποχή εκείνη τα σημερινά «βύσματα», εκείνους δηλαδή που με τη μεσολάβηση τρίτων, πετύχαιναν να υπηρετούν στα μετόπισθεν.

Ποια είναι τα Κράβαρα και οι Κραβαρίτες: Η ιστορική ονομασία προέλευσης των ανθρώπων των απάτητων βουνών που απελευθέρωσαν την Ελλάδα
Η Μάχη της Κρέσνας στην οποία διακρίθηκαν τα Ευζωνικά τάγματα

Άγονη γη

Εκτός αυτού η κατάταξη στα Ευζωνικά τάγματα της περιόδου των Βαλκανικών Πολέμου 1912 – 13 ήταν διαδεδομένη στους Κραβαρίτες. Αφενός επιθυμούσαν να συνεχίσουν την προγονική τους παράδοση. Αφετέρου διότι το έδαφος της ορεινής Ναυπακτίας ήταν άγονο και ακατάλληλο προς καλλιέργεια.

Οι εργασίες που θα μπορούσαν να καταπιαστούν οι κάτοικοι της περιοχής ελάχιστες.

Δεν είμαι και από τα Κράβαρα…

Οι περίοδοι όμως των πολεμικών αναμετρήσεων κάποτε τελείωσαν και οι Κραβαρίτες ελάχιστα μπορούσαν να κάνουν πίσω στην ορεινή πατρίδα τους.

Σύντομα λησμονήθηκε η προσφορά τους στους πολέμους, η ικανότητά τους να τρέχουν σαν «αγριοκάτσικα» στα απάτητα βουνά όπως και η πολεμική τους ιαχή.

Το μόνο που έμεινε στη συλλογική μνήμη, ίσως και μέχρι τις μέρες μας, είναι ότι ο προσδιορισμός «Κράβαρα» σημαίνει απάτητους ορεινούς όγκους, που εξασφαλίζουν απομόνωση και κατά συνέπεια απομάκρυνση από την κοινωνική πραγματικότητα των αστικών κέντρων.
Εξ ου και η απάντηση «… δεν είμαι και από τα Κράβαρα» που σημαίνει καταλαβαίνω για τι πράγμα αναφέρεσαι, δεν ζω μακριά από την κοινωνική πραγματικότητα.

(Αρχική φωτογραφία από topoguide)

Σημείωση:

Τα Κράβαρα περιλάμβαναν τα ακόλουθα 10 χωριά: Κρυονέρια, Αβόρανη (παλαιά ονομασία: Λιβαδάκι), Αράχωβα, Αχλαδόκαστρο (Αρτοτίβα), Κυδωνιά (Ζηλίστα), Κλεπά, Νεοχώριο, Πλάτανος, Περδικόβρυση (Σινίστα), Καλλονή (Στρωμήνιανη) και Γραμμένη Οξυά (Σίτιστα).

mixanitouxronou.gr

Τελευταία άρθρα

  • Prev
Το Βαλτί, επίσημα Βαλτίον, είναι παραθαλάσσιος οικισμός του Αστακού στη περιφερειακή ενότητα Αιτωλοακαρνανίας με υψόμετρο 15 μέτρα. Το Βαλτί βρίσκεται Ν.-ΝΑ. από τον Αστακό σε ...
25 Σεπτεμβρίου 2023
Ένας απίστευτος ορεινός προορισμός για μία μοναδική εμπειρία οδήγησης μέσα στα έλατα, στις καστανιές και στα γραφικά χωριά Κυκλωμένη από ορεινούς όγκους, ποτάμια, χαράδρες, ρέματα, καταρράκτες, ...
18 Σεπτεμβρίου 2023
Η οχύρωση της αρχαίας Σαυρίας (Παλαιομάνινας), βρίσκεται στα Δ του Αχελώου, 44 χλμ. ΒΔ του Μεσολογγίου, σε απόσταση 16 χλμ. από τους Οινιάδες και 14 χλμ. από την αρχαία Στράτο. Αποτελεί μια από τις ...
16 Σεπτεμβρίου 2023
Το Bελανιδοδάσος του Ξηρομέρου και ο Kόσμος του βελανιδιού…  Βελανιδοδάσος Ξηρομέρου. Φωτογραφία: Κώστας Καρακώστας   Γράφει η Μαρία Ν. Αγγέλη Δρ Κοινωνικής Λαογραφίας e-mail ...
16 Σεπτεμβρίου 2023
Το γεφύρι του Μανώλη στην Ευρυτανία καθ όλη την διάρκεια του έτους σκεπάζεται ολόκληρο με τα νερά του Αγραφιώτη ποταμού. Αφανίζεται! Συνήθως τον χειμώνα ξεχωρίζει μόνο η κορυφή του τόξου. Προβάλει ...
09 Σεπτεμβρίου 2023
Στις 8 Σεπτεμβρίου κάθε έτους εορτάζουμε το γενέσιον της Θεοτόκου. Στην περιοχή του Αγρινίου, την ημέρα αυτή εορτάζει η «Ψηλή Παναγία» στο Ζαπάντι, στη σημερινή Κοινότητα της Μεγάλης Χώρας. Υπήρχε ...
07 Σεπτεμβρίου 2023
Γράφει η Μαρία Ν. Αγγέλη, Φιλόλογος, Δρ Κοινωνικής Λαογραφίας e-mail: agelimaria@yahoo.gr Η Τσαπουρνιά ή «Λυκοδόντι», όπως την αποκαλούν οι κάτοικοι της περιοχής, είναι η τοποθεσία στα όρια ...
03 Σεπτεμβρίου 2023
Εντυπωσιακές είναι οι εναέριες εικόνες που κατέγραψε και δημοσιοποίησε στα κοινωνικά δίκτυα ο Βασίλης Γαλατάς. Το «μπλε» φεγγάρι φωτίζει στον νυχτερινό ουρανό πάνω από το Αγρίνιο. «Μπλε» φεγγάρι ...
31 Αυγούστου 2023
Σε υψόμετρο 1200 μέτρων βρίσκεται μέσα σε σπηλιά το εκκλησάκι του Αγίου Ανδρέα, στο βουνό Καλάνα στην περιοχή του χωριού Χαλκιόπουλο Αιτωλοακαρνανίας. Ο Άγιος Ανδρέας καταγόταν από το χωριό ...
30 Αυγούστου 2023
Τοπίο που κόβει την ανάσα,στα 1200 μέτρα υψόμετρο με θέα την λίμνη των Κρεμαστών, το ξωκλήσι του Αγίου Ανδρέα του Ερημίτη μέσα στο σπήλαιο όπου ασκήτεψε ο Άγιος.   Σε υψόμετρο 1200 μέτρων ...
27 Αυγούστου 2023
Δείτε βίντεο και φωτογραφίες του Βασίλη Γαλατά Τα Λουτρά Στάχτης ή Λουτρά Στάχτης Πόριαρη είναι ημιορεινός οικισμός που βρίσκεται στη Ναυπακτία της περιφερειακής ενότητας Αιτωλοακαρνανίας σε ...
27 Αυγούστου 2023
Για την ατελείωτη ομορφιά της χαρακτηρίζεται η γέφυρα Τατάρνας, που συνδέει την Αιτωλοακαρνανία με την Ευρυτανία και έχει εισπράξει τον παγκόσμιο θαυμασμό. Μια εντυπωσιακή ...
27 Αυγούστου 2023