Πέμπτη, 29 Σεπτεμβρίου 2016 18:35

Το Γεφύρι της Αρτοτίβας στον Εύηνο (Βίντεο)

Στον φυσικό δρόμο που συνδέει την Τριχωνίδα με την ορεινή Ναυπακτία, ανάμεσα σε δύο βραχώδεις και απότομους λόφους προβάλλει με περισσή χάρη το Γεφύρι της Αρτοτίβας (η «Καμάρα»), σημείο αναφοράς για τους ντόπιους και άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία, την οικονομία και την κοινωνική ζωή της ευρύτερης περιοχής.

Το Γεφύρι της Αρτοτίβας είναι το παλαιότερο που σώζεται σήμερα στον ποταμό Εύηνο, είναι κτισμένο σε θέση μοναδική στο στενότερο σημείο του ποταμού, λίγο πριν συναντήσει τον παραπόταμο του Κότσαλο, πάνω στο παλιό μονοπάτι που συνδέει την Κάτω Χρυσοβίτσα με το Αχλαδόκαστρο (πρώην Αρτοτίβα). Εξυπηρετούσε τις ανάγκες επικοινωνίας όχι μόνο των δύο χωριών αλλά της ευρύτερης περιοχής, της ορεινής ενδοχώρας (Ναυπακτία, Καρπενήσι, Θεσσαλία) με τον κάμπο της Τριχωνίδας, το Μεσολόγγι, τι ς ακτές του Ιονίου.

Το καλοκαίρι ο διαβάτης μπορούσε να περάσει και από άλλα σημεία του ποταμού αλλά τον χειμώνα όταν ο Εύηνος είναι «κατεβασμένος» υποχρεωτικά οδηγείται στο Γεφύρι της Αρτοτίβας. Γραπτές μαρτυρίες για το Γεφύρι και ασφαλή χρονολογικά στοιχεία δεν υπάρχουν. Η τοπική παράδοση την ανάγει στα χρόνια της Βενετοκρατίας (1407-1499).

Ωστόσο όμως ο τρόπος κατασκευής του εμφανίζει τα χαρακτηριστικά των ηπειρώτικων γεφυριών της Τουρκοκρατίας. Πιθανότατα στο σημείο αυτό να υπήρχε παλαιότερο γεφύρι λόγω ακριβώς της σημασίας του περάσματος. Το Γεφύρι στη σημερινή του μορφή πρέπει να κατασκευάστηκε κατά το δεύτερο ήμισυ του 18ου αιώνα πι9ανόν από Ηπειρώτες ή και ντόπιους μαστόρους.
Το Γεφύρι είναι μονότοξο με άνοιγμα 22,35 μέτρα στο επίπεδο της μέσης στάθμης του νερού . Η άντιγα του τόξου έχει πλάτος 2,20 – 2,40 μέτρα και το πάχος του στο ψηλότερο σημείο είναι 1,00 μέτρο περίπου. Οι δύο πρώτες λιθοσειρές του τόξου από την έδραση του στον βράχο αποτελούνται από λαξευμένους σχιστόλιθους μεγάλου μεγέθους, ενώ στην υπόλοιπη κατασκευή γενικά χρησιμοποιούνται μικροί ακανόνιστοι λίθοι συνδεδεμένοι με ισχυρότατο κονίαμα.

Η πρώτη λιθοσειρά στο μέτωπο του τόξου, στις δυο όψεις του και σε ύψος 1,80 μέτρα από τη στά9μη του νερού εισέχει κατά 0,10 μέτρα προσδίδοντας έτσι ιδιαίτερη χάρη και πλαστικότητα στην καμπύλη του.
Το οδόστρωμα από τα δύο άκρα της Γέφυρας ως την κορυφή προχωρεί με κεκλιμένα πλατύσκαλα πλάτους 0,80 – 1,00 μέτρα περίπου. Η τελική επίστρωση γίνεται καλντερίμι επιμελώς κατασκευασμένο. Στις δυο πλευρές υψώνεται στηθαίο φθάνοντας σε ύφος 0,60 μέτρα που σήμερα είναι κατεστραμμένο στο μεγαλύτερο μήκος του. Το καλντερίμι συνεχίζεται και εκατέρωθεν του Γεφυριού με στηθαίο που προστατεύει την πλευρά του προς το ποτάμι. Μετά το μονοπάτι ακολουθεί την πορεία του χωρίς στηθαίο σε κτίστη βάση επιμελώς διαμορφωμένη .

Το Γεφύρι λόγω της στρατηγικής θέσης του υπήρξε θέατρο πολλών σημαντικών μαχών. Νοτιότερα, στην αριστερή πλευρά του ποταμού, υπάρχει απότομος βραχώδης λόφος με το τοπωνύμιο «Καστράκι», που ελέγχει την περιοχή. Φαίνεται πως εδώ υπήρχε κάποιας μορφής τεχνίτη οχύρωση, που συμπλήρωνε την Φυσική. Ιστορικά αναφέρεται ότι στο Γεφύρι έγινε η μάχη του Οπλαρχηγού Ι.Αγγελάκη από το χωριό Αρτοτίβα με τον Γιουσούφ Αράπη το 1818.

Στις 26 Φεβρουάριου του 1828, έπειτα από την μάχη του Πλατάνου, όπως αναφέρουν στον αρχιστράτηγο Τσώρτς, οι Έλληνες οπλαρχηγοί με επικεφαλή τον Γ.Μακρή επιτέθηκαν στους Τούρκους στο Γεφύρι της Αρτοτίβας κατορθώνοντας να τους αιφνιδιάσουν και κυνηγώντας τους να τους αναγκάσουν να γυρίσουν στον Πλάτανο όπου και ταμπουρώθηκαν στα σπίτια. Γράφουν στον αρχιστράτηγο: «τους εκαρτερέψαμε και αυτουνούς, μετά την μάχη έξω από το χωριό και τους εδώσαμεν έναν χαλασμό, τρομερόν και τους επήγαμε κυνηγώντας περί τον από τρεις ώρες δρόμον».

Αυτή είναι η περίφημη μάχη στη Γέφυρα της Αρτοτίβας και από τα παραπάνω στοιχεία προκύπτει ότι ζεστάθηκε η ατμόσφαιρα και ξαναζωντάνεψε η διάθεση των κατοίκων για ανταγωνιστικότητα και λευτεριά. Αποτέλεσμα αυτής της διάθεσης ήταν να ξαναρχίσουν οι εκκαθαριστικές κινήσεις των Κραβαριτών, οι οποίοι ανανεωμένοι και ξακουστοί όργωναν με πάθος της ορεινής επαρχίας αποφασισμένοι να λευτερώσουν τη γη των πατεράδων τους. Η τελευταία μεγάλη μάχη δόθηκε την 11η Οκτωβρίου του 1943 μεταξύ ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ. Το Γεφύρι παρέμεινε σε χρήση μέχρι την δεκαετία του ’50, οπότε και υποκαταστάθηκε από τον νέο δρόμο Θέρμου-Πλατάνου.

Πρόσφατα το Γεφύρι της Αρτοτίβας χαρακτηρίστηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο της χώρας, λόγω της ιστορικής και αρχιτεκτονικής της σημασίας (αριθμ. ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ33/39725/1077) ΦΕΚ 798/14-9-1995.

http://www.e-nafpaktia.gr

Τελευταία τροποποίηση στις Σάββατο, 31 Οκτωβρίου 2020 11:55

Τελευταία άρθρα

  • Prev
Αν και την πρωτοκαθεδρία στα κρυμμένα νησιά-διαμάντια την έχει δικαιωματικά το Αιγαίο, η αλήθεια είναι πως και το Ιόνιο δεν μένει καθόλου πίσω. Και μάλιστα, τα κρυμμένα μικρά νησιά του Ιονίου ...
28 Μαϊος 2023
H Aιτωλοακαρνανία τα έχει όλα. Βουνά, ποτάμια, λίμνες, δάση…Μαγικά είναι τα τοπία της και οι διαδρομές της. Μια από αυτές παρουσιάζει ο Βασίλης Γαλατάς με τις φωτογραφίες του. Ένα «οδοιπορικό» ...
28 Μαϊος 2023
Φτελιά, Αγία τριάδα, Προφήτης Ηλίας πρώην Πλακωτή, Λάλα λάκα Tέσσερις οικισμοί από την κοινότητα Ανοιξιάτικου του Δήμου Αμφιλοχίας που μέσα από το παρακάτω βίντεο μπορείτε να παρατηρήσετε την ομορφιά ...
28 Μαϊος 2023
Του Λϊνου Υφαντή, Αρχές της δεκαετίας του ’70 αποπερατώθηκε το Δημαρχέιο Αγρίνιου. Το μόνο που υπολείπονταν σε σχέση με τη σημερινή του μορφή ήταν να μπει το σήμα της πάλης του Ηρακλή με τον ...
27 Μαϊος 2023
Ήταν ο κεντρικός σταθμός από το 1890 που ξεκίνησε,της γραμμής Κρυονέρι - Αγρίνιο, έως το 1970 που έκλεισε η εταιρεία σιδηροδρόμων δυτικής Ελλάδας ,80 χρόνια λειτουργίας, μεταφοράς εμπορευμάτων και ...
26 Μαϊος 2023
"Ο Παναγιώτης και η Απόφαση του να Μείνει στο Χωριό: Μια Ιστορία Επιτυχίας" Παρά τη γοητεία των μεγάλων πόλεων και τους γρήγορους τρόπους ζωής, ο Παναγιώτης αναγνώρισε τις δυνατότητες της περιοχής ...
23 Μαϊος 2023
Η μαγευτική παραλία Διόνι βρίσκεται νότιο δυτικά της κωμόπολης Κατοχής Οινιαδών και συνιστά ένα Μυστικό Παράδεισο του Ιονίου. Πρόκειται για μια εκτενή αμμώδη παραλία στις εκβολές του Ποταμού Αχελώου ...
23 Μαϊος 2023
Του Λίνου Υφαντή, Η Θαμάρ Αγγελίνα Παλαιολογίνα (1264 –  1311) ήταν κυρία της Βόνιτσας , της Αιτωλίας και της Ναυπάκτου (Lepanto). Ήταν κόρη του Νικηφόρου Α’ Κομνηνού Δούκα του Δεσποτάτου της ...
23 Μαϊος 2023
Κυκλοφόρησε το 17ο τεύχος τού πολύ καλού περιοδικού ΝΟΗΜΑ, του Τετραμηνιαίου πυρήνα Νόησης και Λόγου, με πολλά σημαντικά θέματα.     Στις σελίδες 42 - 50 δημοσιεύεται το Β' μέρος ...
21 Μαϊος 2023
Ένας πραγματικός ύμνος για την εκθαμβωτική Κοντυλένια από το Μεγανήσι, το καταπράσινο νησί απέναντι από τη Λευκάδα.   Η Κοντυλένια ένα πρόσωπο υπαρκτό, τόσο όμορφη, αψεγάδιαστη μα δεμένη με ...
11 Μαϊος 2023
Του Λίνου Υφαντή, Ο  μετέπειτα Αλή Πασάς των Ιωαννίνων ήταν γνωστός για τη ληστρική του δράση στην ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου, τη Θεσσαλία και Στερεά Ελλάδα πριν αναλάβει το πασαλίκι των ...
11 Μαϊος 2023
Με βίντεο και  φωτογραφίες ο Βασίλης Γαλατάς παρουσιάζει ένα οδοποιρικό στο χωριό Τόρνος και στο φαράγγι «Μικρό Πάντα Βρέχει» της Ευρυτανίας.  Ο Τόρνος είναι μικρός ορεινός οικισμός του ...
10 Μαϊος 2023