Παρασκευή, 27 Δεκεμβρίου 2019 17:46

Το σπίτι της Βάσως Κατράκη στο Αιτωλικό – H κορυφαία χαράκτρια πέθανε σαν σήμερα το 1988

του Απόστολου Κ. Κοκόλια*

Ένα από τα μικροσκοπικά και ιστορικά νησάκια της λιμνοθάλασσας του Μεσολογγίου, το πιο γραφικό και το μόνο κατοικημένο, είναι το Αιτωλικό. Δεν είναι δημιούργημα της φύσης. Εμφανίστηκε μετά τον 12ο αιώνα μ.Χ. και είναι προΐόν των αλλεπάλληλων επιχωματώσεων στα αβαθή νερά, εκεί που στενεύει η λιμνοθάλασσα, σε συνδυασμό και με την επέκταση των πρώτων πελάδων, δηλαδή των πρόχειρων ξύλινων κατασκευών που «φύτευαν» επί χιλιετηρίδες στο νερό οι ντόπιοι ψαράδες. Έτσι, όλα σχεδόν τα ακριανά σπίτια του ήταν πέτρινα και χτισμένα μέσα στη θάλασσα. Επικοινωνούσαν μεταξύ τους με γαΐτες, δηλαδή με βάρκες χωρίς καρίνα που σπρώχνονταν με ένα σταλίκι (κοντάρι) στα αβαθή νερά, άλλοτε από τον βαρκάρη και άλλοτε από κάποια νοικοκυρά που έκανε επίσκεψη στη γειτόνισσα για καφέ ή κουτσομπολιό, ακριβώς σαν τους γονδολιέρηδες. Γι’ αυτό και κάποιοι ονόμασαν το Αιτωλικό «μικρή Βενετία». Επιπλέον, στα μέσα του 19ου αιώνα το νησάκι αυτό συνδέθηκε με τις απέναντι ακτές με δύο πέτρινα τοξωτά γεφύρια, που ταυτόχρονα ήταν και δρόμος, απ’ όπου τα οχήματα και παλαιότερα και ένα τοπικό τρενάκι έμπαιναν στο νησί από την ανατολική πλευρά, το διέσχιζαν περίπου στη μέση και έβγαιναν από το δυτικό γεφύρι στην απέναντι ακτή.

Σήμερα, βέβαια, αυτή η γραφικότητα έχει κάπως περιοριστεί, αφού επί χούντας η παραλία μπαζώθηκε για να γίνει περιφερειακός δρόμος, ώστε τα οχήματα να μην κινούνται πια διασχίζοντας το νησάκι από το ένα γεφύρι στο άλλο. Έτσι τώρα τα σπίτια δεν είναι όλα πια μέσα στη θάλασσα. Επιπλέον τα πέτρινα γεφύρια έχουν “κάτσει” από το βάρος των διερχόμενων οχημάτων και του τρένου και σήμερα, βέβαια, είναι πάρα πολύ δύσκολο να συνεχίζουν οι γαΐτες το “πέρα δώθε” στις δύο πλευρές της λιμνοθάλασσας μέσα από τις καμάρες. Πέρα δε από όλα αυτά, έχει πια καταργηθεί και το τρενάκι.

Ένα απ’ αυτά τα εκατοντάδες ακριανά πέτρινα σπιτάκια του Αιτωλικού, που αποτελούσαν κυριολεκτικά στολίδια της λιμνοθάλασσας, είναι και το πατρικό της κορυφαίας και πιο πολυβραβευμένης διεθνώς Ελληνίδας χαράκτριας Βάσως Κατράκη.

Γράφει η ίδια σχετικά: “Το σπίτι μας ήταν σχεδόν όλο μέσα στη θάλασσα και στη γειτονιά κάθονταν όλο ψαράδες. Ένα ξυπόλυτο μελισσολόι τριγύριζε ολοήμερα με τις γυναίκες τους συνέχεια γκαστρωμένες και τα παιδιά τους μπακανιασμένα από την ελονοσία“.

Η Βάσω είχε μια ζωή και μια καλλιτεχνική σταδιοδρομία αφιερωμένη στον άνθρωπο. Δεν αρνήθηκε ποτέ ότι ανήκε σε μια ιδεολογία και πολιτική κοινωνική ένταξη και ούτε κλείστηκε αυτάρεσκα στον ιδιωτικό της βίο. Μόλις αποφοίτησε από τη Σχολή Καλών Τεχνών εντάχθηκε στο λαΐκό κίνημα. Η ίδια περιγράφει στη συνέχεια τη ζωή της: “Ύστερα αμέσως πόλεμος, κατοχή, πείνα, αντίσταση και μετά πάλι εμφύλιος πόλεμος, πάλι σκοτωμοί, άδικοι κι’ ακατονόμαστοι, εξορίες, φυλακές, δικτατορία, όλα τα δεινά της πατρίδας περάσανε από της δικής μου γενιάς τις πλάτες“.

Υπήρξε τακτική συνεργάτιδα της “Αυγής”. Έγραψε γι’ αυτήν ο κριτικός τέχνης της εφημερίδας Κώστας Σταυρόπουλος: “Προσέγγισε τον κόσμο της τέχνης και του στοχασμού από τη θέση της μαχόμενης αντιστασιακής συνείδησης κι είχε τα μάτια της πάντα στην άκρη της ψυχής της και την εναγώνια αγρύπνια των δαχτύλων της κοντά στη σκανδάλη του χρέους της Αντιγόνης“.

Η Βάσω «έφυγε» το 1980. Όλο, σχεδόν, το έργο της δωρήθηκε από την οικογένειά της στην Πολιτεία και εκτίθεται εδώ και χρόνια στο μοναδικό για την Ελλάδα μουσείο χαρακτικής τέχνης που έχει ανεγερθεί και λειτουργεί στο νησάκι του Αιτωλικού, λίγο παραπέρα από τη γειτονιά της. Το πέτρινο όμως σπιτάκι της, που ήταν από τα πιο γραφικά που «λικνίζονταν» στη λιμνοθάλασσα, σήμερα πια είναι έτοιμο να καταρρεύσει. Κανένας ποτέ δεν ενδιαφέρθηκε γι’ αυτό. Ούτε ο καποδιστριακός Δήμος Αιτωλικού ούτε και ο καλλικρατικός Δήμος Μεσολογγίου, αλλά ούτε δυστυχώς και η Περιφέρεια και το υπουργείο Πολιτισμού. Νομίζω πως είναι άδικο και κάποιος πρέπει να παρέμβει.

* Ο Απόστολος Κ. Κοκόλιας είναι δικηγόρος – συγγραφέας

avgi.gr

Τελευταία τροποποίηση στις Τετάρτη, 09 Σεπτεμβρίου 2020 11:50

Τελευταία άρθρα

  • Prev
Αν και την πρωτοκαθεδρία στα κρυμμένα νησιά-διαμάντια την έχει δικαιωματικά το Αιγαίο, η αλήθεια είναι πως και το Ιόνιο δεν μένει καθόλου πίσω. Και μάλιστα, τα κρυμμένα μικρά νησιά του Ιονίου ...
28 Μαϊος 2023
H Aιτωλοακαρνανία τα έχει όλα. Βουνά, ποτάμια, λίμνες, δάση…Μαγικά είναι τα τοπία της και οι διαδρομές της. Μια από αυτές παρουσιάζει ο Βασίλης Γαλατάς με τις φωτογραφίες του. Ένα «οδοιπορικό» ...
28 Μαϊος 2023
Φτελιά, Αγία τριάδα, Προφήτης Ηλίας πρώην Πλακωτή, Λάλα λάκα Tέσσερις οικισμοί από την κοινότητα Ανοιξιάτικου του Δήμου Αμφιλοχίας που μέσα από το παρακάτω βίντεο μπορείτε να παρατηρήσετε την ομορφιά ...
28 Μαϊος 2023
Του Λϊνου Υφαντή, Αρχές της δεκαετίας του ’70 αποπερατώθηκε το Δημαρχέιο Αγρίνιου. Το μόνο που υπολείπονταν σε σχέση με τη σημερινή του μορφή ήταν να μπει το σήμα της πάλης του Ηρακλή με τον ...
27 Μαϊος 2023
Ήταν ο κεντρικός σταθμός από το 1890 που ξεκίνησε,της γραμμής Κρυονέρι - Αγρίνιο, έως το 1970 που έκλεισε η εταιρεία σιδηροδρόμων δυτικής Ελλάδας ,80 χρόνια λειτουργίας, μεταφοράς εμπορευμάτων και ...
26 Μαϊος 2023
"Ο Παναγιώτης και η Απόφαση του να Μείνει στο Χωριό: Μια Ιστορία Επιτυχίας" Παρά τη γοητεία των μεγάλων πόλεων και τους γρήγορους τρόπους ζωής, ο Παναγιώτης αναγνώρισε τις δυνατότητες της περιοχής ...
23 Μαϊος 2023
Η μαγευτική παραλία Διόνι βρίσκεται νότιο δυτικά της κωμόπολης Κατοχής Οινιαδών και συνιστά ένα Μυστικό Παράδεισο του Ιονίου. Πρόκειται για μια εκτενή αμμώδη παραλία στις εκβολές του Ποταμού Αχελώου ...
23 Μαϊος 2023
Του Λίνου Υφαντή, Η Θαμάρ Αγγελίνα Παλαιολογίνα (1264 –  1311) ήταν κυρία της Βόνιτσας , της Αιτωλίας και της Ναυπάκτου (Lepanto). Ήταν κόρη του Νικηφόρου Α’ Κομνηνού Δούκα του Δεσποτάτου της ...
23 Μαϊος 2023
Κυκλοφόρησε το 17ο τεύχος τού πολύ καλού περιοδικού ΝΟΗΜΑ, του Τετραμηνιαίου πυρήνα Νόησης και Λόγου, με πολλά σημαντικά θέματα.     Στις σελίδες 42 - 50 δημοσιεύεται το Β' μέρος ...
21 Μαϊος 2023
Ένας πραγματικός ύμνος για την εκθαμβωτική Κοντυλένια από το Μεγανήσι, το καταπράσινο νησί απέναντι από τη Λευκάδα.   Η Κοντυλένια ένα πρόσωπο υπαρκτό, τόσο όμορφη, αψεγάδιαστη μα δεμένη με ...
11 Μαϊος 2023
Του Λίνου Υφαντή, Ο  μετέπειτα Αλή Πασάς των Ιωαννίνων ήταν γνωστός για τη ληστρική του δράση στην ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου, τη Θεσσαλία και Στερεά Ελλάδα πριν αναλάβει το πασαλίκι των ...
11 Μαϊος 2023
Με βίντεο και  φωτογραφίες ο Βασίλης Γαλατάς παρουσιάζει ένα οδοποιρικό στο χωριό Τόρνος και στο φαράγγι «Μικρό Πάντα Βρέχει» της Ευρυτανίας.  Ο Τόρνος είναι μικρός ορεινός οικισμός του ...
10 Μαϊος 2023