Του Λίνου Υφαντή,

Σε γενικές γραμμές γνωρίζουμε ότι το Βραχώρι ( Αγρίνιο) απελευθερώθηκε στις 11 Ιουνίου του 1821. Αυτό που έχει σχετικά ξεχαστεί είναι ότι η απελευθέρωση ήταν προσωρινή. Άλλωστε οι τουρκικές δυνάμεις προέλασαν δύο φορές προς το Μεσολόγγι, τα Χριστούγεννα του 1822 και το 1826. Στις προπαρασκευαστικές κινήσεις άλλωστε της άλωσης του Μεσολογγίου και της ηρωϊκής εξόδου που ακολούθησε ήταν η επίθεση του Ομέρ Βρυώνη τον Αύγουστο του 1824 στον Αιτωλικό κάμπο.

Ο Ομέρ Βρυώνης με 5000 οθωμανούς είχε στρατοπεδεύσει στην Αμφιλοχία. Οι Έλληνες έστησαν δύο κομβικά σημεία άμυνας, ένα στο Λιγοβίτσι και ένα στην Δογρή Τριχωνίδας. Στις 26 Αυγούστου του 1826 ο Ομέρ Βρυώνης παραπλανά τους Έλληνες επαναστάτες και τους έκανε να πιστέψουν ότι θα επιτίθονταν στο Ξηρόμερο. Η επίθεση όμως των Τούρκων στον Αετό Ξηρομέρο δεν ήταν η πραγματική και ανάγκασαν τους Έλληνες να τραβήξουν στρατιώτες από την πεδιάδα χαμηλά ψηλά στο Ξηρόμερο.

Αυτό ακριβώς ήταν που έδωσε χώρο στον Αλβανό πασά των Οθωμανικών δυνάμενων και αιφνιδάσε διασχίζοντας την Αιτωλική πεδιάδα με 1000 ιππείς. Με αστραπιαίες κινήσεις πέρασε τον Αχελώο, έφτασε στο αφύλακτο  Βραχώρι ( σημερινό Αγρίνιο) και λεηλάτησε σφάζοντας όποιον βρήκε εκεί. Συγκεκριμένα αποκεφάλισε 30 άνδρες ενώ αιχμαλώτισε 25 γυναικόπαιδα. Ο Ομέρ Βρυώνης δεν αρκέστηκε σε αυτά. Επιστρέφοντας στην Αμφιλοχία αποκεφάλισε άλλες 10 γυναίκες, τα κεφάλια των οποίων ξύρισε και τα παρουσίασε ως τρόπαια μάχης  από άνδρες πολεμιστές στον Πασά της Λάρισας, προκειμένου να ενισχύσει τη θέση του.

Επρόκειτο για τη μεγαλύτερη σφαγή Ελλήνων στο Βραχώρι κατά την Ελληνική επανάσταση. Οι ευθύνες σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής βαραίνουν τον Μαυροκορδάτο γιατί είχε τοποθετήσει πολύ μικρή φρουρά στη διάβαση του Αχελώου με αρχηγό έναν πολύ νεαρό, τον Γαλάνη Μεγαπάνο. Ο άπειρος Μεγαπάνος κατάγονταν από τη γνωστή πλούσια οικογένεια των προεστών Μεγαπάνων και αυτό ίσως έπαιξε ρόλο στην τοποθέτηση του. Το νεαρό όμως της ηλικίας του και η λιγοστή φρουρά που διέθετε δεν μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τους ετοιμοπόλεμους ιππείς του Ομέρ Βρυώνη.

Λόγω του γεγονότος αυτού το 1824 θεωρείται ένα από τα πιο αιματηρά για την περιοχή μας.

Με πληροφορίες από  Θ.Θωμόπουλου,  “Το Αγρίνιο”, Αθήνα: 1954.

agrinionews.gr