Κείμενο και φωτογραφίες Απόστολος Κων. Καρακώστας

Την τελευταία ίσως καλοκαιρινή μέρα του Φθινοπώρου, την 3η Νοεμβρίου 2019 η Πολιτιστική ομάδα «Βάλτος & Επανάσταση» περπάτησε σε τμήμα των Ελληνοτουρκικών συνόρων του 1832 όπως αυτά οριοθετήθηκαν με την αναγνώριση του Ελληνικού κράτους από τις τρείς Μεγάλες δυνάμεις της εποχής, Αγγλίας Γαλλίας & Ρωσίας. 

Με την καθοδήγηση του Κυρίου Μάρκου Βασίλα, πρώην Δημάρχου Μενιδίου και επικεφαλή του συνδιασμού  «Ανεξάρτητη Δημοτική Συνεργασία», για τον Δήμο Αμφιλοχίας στις πρόσφατες εκλογές,
που γνωρίζει την ιστορία της περιοχής του και αγαπάει τον τόπο του καθώς και με την επιτόπου ξενάγηση από τον Κύριο Θεόφιλο Μπαλανίκα, μέλη της Πολιτιστικής ομάδας περπάτησαν και επισκέφθηκαν τα κρυμμένα μέσα σε πυκνή βλάστηση ιστορικά σημεία στην περιοχή της «συνοριακής» κοινότητας Φλωριάδας του  Δήμου Αμφιλοχίας.

Μέσα σε πυκνά δάση, κρυμμένα απάτητα μονοπάτια που μόνο κυνηγοί αγριογούρουνων και «χρυσοθήρες» γνωρίζουν, υπάρχουν μέρη συνδεμένα με την προεπαναστατική και μετ’ επαναστατική ιστορία μας, ερείπια εκκλησιών, σπιτιών και οχυρώσεων, που θα πρέπει να αναδειχθούν κάποια στιγμή, να καθαριστούν από θαμνώδη φυτά, να γίνουν γνωστά και επισκέψιμα.

Ο Θεόφιλος μας οδήγησε στην παλιά εκκλησία του Αγίου Νικολάου στον εγκαταλειμμένο οικισμό Μαυροχώρι Φλωριάδας, στα παλιά «Ρηγανέϊκα», από το επώνυμο των κατοίκων του οικισμού.

Εκεί περνούσε η γραμμή των συνόρων του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους από το 1832 έως το 1881.

(η τελική ρύθμιση των Ελληνοτουρκικών συνόρων προς βορά έγινε στις 14 Δεκ. του 1832 από τον Αμβρακικό κόλπο έως τον Παγασητικό, με έκταση της Ελλάδας 48.000 τετρ. χιλ. και πληθυσμό 750 χιλιάδες)

Ένα μήνα μετά, τέλος  Γενάρη του 1833 έφθασε στο Ναύπλιο ο πρώτος Βασιλιάς της Ελλάδας ο 17χρονος Όθωνας.

Ο Πατέρας του είχε δώσει μεγάλη «μάχη» σε διπλωματικό επίπεδο στην Ευρώπη και τις μεγάλες δυνάμεις της εποχής, ώστε ο γιός του να έχει όσο γίνεται μεγαλύτερο κράτος, έτσι τα προηγούμενα πέντε «πρωτόκολλα» ανεξαρτησίας  βελτιώθηκαν και το έκτο επικράτησε και είναι αυτό που υπογράφηκε στην Κωνσταντινούπολη από τους Τούρκους με την πίεση των Δυτικών ώστε να αποπερατωθεί το «Ελληνικό-Ανατολικό ζήτημα».

(αν επικρατούσε το 4ο πρωτόκολλο, τα σύνορα θα χαράσσονταν κατά μήκος της αριστερής όχθης του Αχελώου και της δεξιάς του Σπερχειού, δηλαδή όλη η Ακαρνανία-Βάλτος & Ξηρόμερο- όπως και η Λαμία,  θα μένανε  στους Τούρκους)

Μεγάλη επιθυμία του νέου Βασιλιά ήταν να δει το κράτος του ως που φθάνει και που συνορεύει με τους Οθωμανούς.

Έκανε περιοδείες στην Ρούμελη στα Ανατολικά και έφθασε και στον Βάλτο στα δυτικά, που τόσα είχε ακουστά από τους αγωνιστές που πολέμησαν για την λευτεριά της χώρας.

Το 1839 ξεκίνησε  από τον Αμβρακικό κόλπο και έφιππος με μεγάλη συνοδεία στρατιωτική από παλιούς Βαλτινούς οπλαρχηγούς έφθασε μέχρι το συνοριακό φυλάκιο στην Φλωριάδα.

Η τοπική παράδοση αναφέρει ότι επισκέφθηκε το Παλιόκαστρο  και τον Ναό του Αγίου Νικολάου όπου προσκύνησε,  φιλοξενήθηκε δε απο τους κατοίκους του χωριού.

Είναι κρίμα που η εκκλησία, το νεκροταφείο και το φυλάκιο έχουν εγκαταλειφθεί και που κανείς πέραν ελαχίστων δεν γνωρίζει την ύπαρξή τους.

Η ομάδα που εργάζεται για το πρόγραμμα «Βάλτος & Επανάσταση», στα πλαίσια των ερευνών της για την «ανακάλυψη» και προβολή των ιστορικών σημείων του Δήμου Αμφιλοχίας, με πρόσκληση και ξενάγηση από τον πρόεδρο της κοινότητας Πατιοπούλου κ. Κώστα Λαμπράκη επισκέφθηκε το σπίτι του Ψαρογιάννη, κορυφαίου αγωνιστή του 1821.

Στην κοιλάδα του Ινάχου, ανάμεσα στα χωριά Πατιόπουλο και Θύαμο του Ορεινού Βάλτου, δύο χιλιόμετρα δυτικάτης επαρχιακής οδού, μέσα σε δάσος από βελανιδιές και άλλα δένδρα σε μια πανέμορφη τοποθεσία, βρίσκονται τα ερείπια του σπιτιού που στέγασε την οικογένεια του Ήρωα Γεωργίου Καραϊσκάκη.

Εκεί έζησε η γυναίκα του Γκόλφω,  μαζί με τα παιδιά τους όταν ο Καραϊσκάκης πολεμούσε για την πατρίδα σ’ όλη την Ρούμελη.

Άλλο ένα σημείο από τα πολλά που χρειάζεται αξιοποίηση και προβολή, άλλο ένα σημείο φάρος για τους ιστορικούς μελετητές, τους πεζοπόρους, τους ποδηλάτες βουνού, τους ορειβάτες, τις σχολικές εκδρομές, τους ποιοτικούς τουρίστες.

Τα τελευταία χρόνια ο γράφων γνώρισε πολλούς ξένους πανεπιστημιακούς περιηγητές που δεν ακολουθούν την παραλιακή οδό, αλλά «εισχωρούν» στο εσωτερικό της χώρας και διασχίζουν την κοιλάδα του Ινάχου. Σταματούν και ρωτούν για αξιοθέατα της περιοχής.Δεν βρίσκουν εύκολα πληροφόρηση για τα ιστορικά-γεωγραφικά-πολιτιστικά-θρησκευτικά-φυσιοδιφικά-φωτογραφικά και ποικίλα άλλα ενδιαφέροντα τους.

Με την συνδρομή των Πολιτιστικών συλλόγων και κατοίκων του όμορφου-αγνού και αμόλυντου  Δήμου Αμφιλοχίας μπορεί να γίνει σωστά η αναπτυξιακή του προοπτική και να γίνει μαγνήτης επισκεπτών.

Ο Πρόεδρος Κώστας Λαμπράκης έδειξε από μακριά τα επίσης ερειπωμένα σπίτια των αγωνιστών της επανάστασης Ράγκου και Κοντονίκα, στις πλαγιές του βουνού.

Στην επιστροφή τελευταία στάση της ομάδας έγινε στο «παλιογέφυρο» στον Ίναχο ποταμό, επίσης ανάμεσα στα χωριά Θύαμο και Πατιόπουλο.

Η συνάντηση εκεί με τον κύριο Δημήτριο Λαγό ήταν πολύ ωφέλιμη και κατατοπιστική για άγνωστες πληροφορίες σχετικά με τα παμπάλαια απομεινάρια από τα βάθρα μεγάλης γέφυρας που κάποτε αιώνες πριν ένωνε τις όχθες του ποταμού.

Και πρέπει να ήταν πραγματικά μεγάλη και κτισμένη με τέχνη και άφθονα υλικά, πλάτος ίσως και πέντε μέτρα και τοίχοι κτισμένοι με καλής ποιότητας ασβεστοκονίαμα που ο χρόνος δεν έχει φθείρει.

Η ομάδα ευχαρίστησε τους ξεναγούς Κώστα-Δημήτρη και Θεόφιλο, που άφησαν τις εργασίες τους και βοήθησαν οδηγώντας τα μέλη της στα «χνάρια των Αγωνιστών και του Όθωνα».

sinidisi.gr