ΑΜΦΙΛΟΧΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

Εμφάνιση άρθρων βάσει ετικέτας: ΑΜΦΙΛΟΧΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

Παρασκευή, 15 Νοεμβρίου 2024 23:47

Βίντεο: η Μονή Τατάρνας και η μακραίωνη ιστορία της

Το μοναστήρι της Τατάρνας (ή Τετάρνας) είναι από τα πιο ιστορικά μοναστήρια της Στερεάς Ελλάδας.

Βρίσκεται στο νομό Ευρυτανίας δυτικά από το χωριό Τριπόταμος και πλησίον της παλιάς ιστορικής μονοκάμαρης γέφυρας με την ίδια ονομασία (Γέφυρα Τατάρνας) στον ποταμό Αχελώο.

Το παλιό ιστορικό μοναστήρι δεν υπάρχει πια, όπως και η παλιά γέφυρα. Κατέρρευσε (το 1963) μετά από τους σεισμούς, που επακολούθησαν την κατασκευή του φράγματος των Κρεμαστών και την δημιουργία της λίμνης των Κρεμαστών

Για την σχεδόν χιλιετή ιστορία και στο παρόν ενός εκ των πιο ιστορικών μοναστηριών της Στερεάς Ελλάδας, μίλησε ο νέος Ηγούμενος της Ιεράς Σταυροπηγιακής Μονής Τατάρνης Αρχιμανδρίτης π. Δαμασκηνός Τσιάκας σε βίντεο που ακολουθεί.

agrinionews.gr

Κατηγορία Πολυμέσα - Παρουσιάσεις

Ετικέτες

ΑΜΦΙΛΟΧΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα...

Τρίτη, 15 Οκτωβρίου 2024 12:37

Ιερά Μονή Αγίας Παρασκευής Σαρδινίων. Ένα μοναστήρι του Βάλτου που ξαναζωντανεύει!!

Γράφει ο Σπύρος Συμεών

Φωτογραφίες: Κώστας Παππάς, Σπυρίδων Σ. Καραχάλιος

Λίγα μόλις χιλιόμετρα μετά την Αμφιλοχία και ακριβώς λίγο βορειότερα του δρόμου που ενώνει τα Σαρδίνια με την Βαρετάδα βρίσκεται η Ιερά Μονή της Αγίας Παρασκευής Σαρδινίων. Το καθολικό είναι κτίσμα του 17ου αιώνος και είναι σταυροειδούς μορφής με οκτάπλευρο τρούλλο, που σε κάθε του πλευρά ανοίγεται από ένα μονόλοβο τοξωτό παράθυρο. Η σκεπή του καθολικού είναι πέτρινη ενώ ο ναός εσωτερικά κοσμείται με τοιχογραφίες με πλούσια θεματολογία από την Παλαιά αλλά και την Καινή Διαθήκη. Ξεχωρίζουν οι τοιχογραφίες που είναι περιμετρικά του κυρίως ναού εσωτερικά και αναπαριστούν κάθε στάδιο από τις στάσεις των χαιρετισμών. Εξαίχουσα θέση έχει και η τοιχογραφία του Αγίου Βαρβάρου, τοπικού μεγάλου και θαυματουργού Αγίου της Αιτωλοακαρνανίας ενώ επίσης αξιοθαύμαστη είναι απεικόνιση του Αββά Σισσώη μπροστά στον τάφο του Μεγ. Αλεξάνδρου. Στο Ιερό Βήμα σε σαγηνεύει η μορφή του Αγίου Σπυρίδωνος με το έντονο βλέμμα. Το τέμπλο της καθολικού είναι ξυλόγλυπτο με ιδιαίτερη λεπτομέρεια αν και χρήζει ανακαίνισης ένεκα της φθοράς του χρόνου. Το καθολικό της μονής έχει μια μικρή λιτή στα πρότυπα των βυζαντινών και μεταβυζαντινών ναών και καθολικών του Αγίου Όρους.

Στον περίβολο της μονής διάσπαρτα τα πετρόχτιστα διώροφα κτίσματα που αποτελούν τα κελιά και τους βοηθητικούς χώρους της μονής καθώς και το αρχονταρίκι της μονής όπου ο γέροντας της μονής Αρχιμανδρίτης Ζαχαρίας υποδέχεται τους επισκέπτες δείχνοντας την μοναδική μοναστηριακή φιλοξενία που τον διακατέχει.

Άνθρωπος νέος στην ηλικία, σεβάσμιος δε, προσιτός και αρκετά δραστήριος. Αγαπά τα ζωάκια και έτσι η μονή διαθέτει τρία σκυλάκια τα οποία τα χαρακτηρίζει η διάκριση μιας και δεν πλησιάζουν αν δεν τα φωνάξει κάποιος αλλά όταν αυτό γίνει τότε η χαρά τους είναι απερίγραπτη κι αυτή μεταφέρεται και στους επισκέπτες. Μην ξεχάσουμε βέβαια να αναφερθούμε στον πολύ όμορφο κήπο με τα κηπευτικά που φροντίζει ο πατήρ Ζαχαρίας αλλά και τα γαιδουράκια που από ότι φαίνεται έχουν ιδιαίτερη αδυναμία στο ψωμί αλλά και τα χάδια.

Ο χώρος είναι πολύ καθαρός και μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο δίπλα σχεδόν στο χωρίο της Βερετάδας με δρόμο ασφαλτοστρβωμένο και πινακίες θα λέγαμε σχετικά επαρκείς.

Ο πατήρ Ζαχαρίας εγκαταβιεί στην για δεκαετίες ερειπωμένη μονή εδώ και κάτι παρα πάνω από έναν χρόνο. Το μισό από αυτό το διάστημα χωρίς ρεύμα μιας και όπως είπαμε ήταν ερειπωμένη.

Κάτοικοι της περιοχής και πιστοί αλλά και φιλοάγιοι επισκέπτες και προσκυνητές έχουν αγκαλιάσει την προσπάθεια του γέροντα Ζαχαρία ο οποίος πάντοτε μιλάει για την αγάπη και στήριξη τους αλλά και την αγάπη και στήριξη του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ.κ. Δαμασκηνού.

Στην μονή τελείται επίσης πέραν των καθιερωμένων ακολουθιών και μία αγρυπνία κάθε μήνα όπου αρκετοί μεταβαίνουν και συμμετέχουν σε αυτήν κάτω από το κατανυκτικό φως των κεριών που θυμίζει άλλη εποχή και σε άλλους τα αγιορείτικα καθολικά που ως μόνη πηγή φωτός τους έχουν τα καντήλια και τα κεριά. Το ίδιο άλλωστε και στο μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής όπου ο γέροντας δεν ήθελε να αλλοιώσει αυτή την κατανυκτική ατμόσφαιρα του καθολικού και παρότι το ρεύμα έφτασε στην μονή αυτό δεν διοχετεύθηκε στο καθολικό.

Ο καθένας μας μπορεί να απευθύνεται για το πρόγραμμα των ακολουθιών αλλά και των αγρυπνιών στο τηλ. 698 109 4844 μιας και ακόμη δεν υπάρχει σταθερό τηλέφωνο στην μονή.

Ήδη μέσα σε αυτούς τους λίγους μήνες έχει γίνει αισθητή η ανάσταση του μοναστηριού και αρχίζει με γοργούς ρυθμούς να μετατρέπεται σε ένα ζωντανό πνευματικό λίκνο της περιοχής με έντονη δραστηριότητα.

Κατηγορία Γνωρίστε την Αιτωλοακαρνανία

Ετικέτες

ΑΜΦΙΛΟΧΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα...

Πέμπτη, 03 Οκτωβρίου 2024 19:14

Ιερά Μονή Αγίας Παρασκευής Σαρδινίων: Ένα μοναστήρι του Βάλτου που ξαναζωντανεύει! (εικόνες)

Η Ιερά Μονή της Αγίας Παρασκευής Σαρδινίων βρίσκεται λίγα μόλις χιλιόμετρα μετά την Αμφιλοχία και ακριβώς λίγο βορειότερα του δρόμου που ενώνει τα Σαρδίνια με την Βαρετάδα

Γράφει ο Σπύρος Συμεών

Το καθολικό είναι κτίσμα του 17ου αιώνος και είναι σταυροειδούς μορφής με οκτάπλευρο τρούλλο, που σε κάθε του πλευρά ανοίγεται από ένα μονόλοβο τοξωτό παράθυρο. Η σκεπή του καθολικού είναι πέτρινη ενώ ο ναός εσωτερικά κοσμείται με τοιχογραφίες με πλούσια θεματολογία από την Παλαιά αλλά και την Καινή Διαθήκη. Ξεχωρίζουν οι τοιχογραφίες που είναι περιμετρικά του κυρίως ναού εσωτερικά και αναπαριστούν κάθε στάδιο από τις στάσεις των χαιρετισμών.

Εξαίχουσα θέση έχει και η τοιχογραφία του Αγίου Βαρβάρου, τοπικού μεγάλου και θαυματουργού Αγίου της Αιτωλοακαρνανίας ενώ επίσης αξιοθαύμαστη είναι απεικόνιση του Αββά Σισσώη μπροστά στον τάφο του Μεγ. Αλεξάνδρου. Στο Ιερό Βήμα σε σαγηνεύει η μορφή του Αγίου Σπυρίδωνος με το έντονο βλέμμα. Το τέμπλο της καθολικού είναι ξυλόγλυπτο με ιδιαίτερη λεπτομέρεια αν και χρήζει ανακαίνισης ένεκα της φθοράς του χρόνου. Το καθολικό της μονής έχει μια μικρή λιτή στα πρότυπα των βυζαντινών και μεταβυζαντινών ναών και καθολικών του Αγίου Όρους.

Ο χώρος είναι πολύ καθαρός και μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο δίπλα σχεδόν στο χωρίο της Βερετάδας με δρόμο ασφαλτοστρβωμένο και πινακίες θα λέγαμε σχετικά επαρκείς.
Ο πατήρ Ζαχαρίας εγκαταβιεί στην για δεκαετίες ερειπωμένη μονή εδώ και κάτι παρα πάνω από έναν χρόνο. Το μισό από αυτό το διάστημα χωρίς ρεύμα μιας και όπως είπαμε ήταν ερειπωμένη.

Ο καθένας μας μπορεί να απευθύνεται για το πρόγραμμα των ακολουθιών αλλά και των αγρυπνιών στο τηλ. 698 109 4844 μιας και ακόμη δεν υπάρχει σταθερό τηλέφωνο στην μονή.
Ήδη μέσα σε αυτούς τους λίγους μήνες έχει γίνει αισθητή η ανάσταση του μοναστηριού και αρχίζει με γοργούς ρυθμούς να μετατρέπεται σε ένα ζωντανό πνευματικό λίκνο της περιοχής με έντονη δραστηριότητα.

Φωτογραφίες: Κώστας Παππάς, Σπυρίδων Σ. Καραχάλιος

agrinio24.gr

Κατηγορία Πολυμέσα - Παρουσιάσεις

Ετικέτες

ΑΜΦΙΛΟΧΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα...

Σάββατο, 28 Σεπτεμβρίου 2024 18:56

Σαν σήμερα: Η νυκτομαχία του Καρβασαρά το 1825

Γράφει ο Νίκος Τέλωνας, συγγραφέας, πρώην Δήμαρχος Αμφιλοχίας

Οι στάχτες του ελληνικού εμφυλίου πολέμου (1823-1825), έδωσαν στον Σουλτάνο Μαχμούτ Β΄, τον επικαλούμενο Γαζή, την ευκαιρία να σβήσει την ελληνική επανάσταση. Για το σκοπό αυτό και για τα όσα έπρεπε να ακολουθήσουν στη Δυτική Ελλάδα, επέλεξε τον στρατηγό Ρεσίτ Μεχμέτ Κιουταχή , διορίζοντάς τον Σερασκέρη και Ρούμελη Βαλεσί, τίτλος, που συγκέντρωνε στο πρόσωπο που τον έφερε, μεγάλες στρατιωτικές και διοικητικές αρμοδιότητες.

Αρχές Μαρτίου του 1825, ο Κιουταχής, ύψωσε στα Γιάννενα τη σημαία του πολέμου, καλώντας υπό τη σκιά της όσους πίστευαν στο κοράνι. Η ελληνική επανάσταση είχε εισέλθει στην πιο οδυνηρή της φάση, ο δε ήχος από τα πολεμικά ταβλαμπάζια έφτανε να ακούγεται μέχρι την πόρτα του Καζά του Βάλτου, το Μακρυνόρος.

Πληροφορίες, για πολύ μεγάλη εισβολή στο Κάρλελι -όπως ονομαζόταν τότε η Ακαρνανία και η Αιτωλία – περνούσαν από στόμα σε στόμα διογκώνοντας τον αριθμό των εχθρικών στρατευμάτων και απλώνοντας παντού τρόμο και πανικό:

‘’Ο Σερασκέρης συνάζει στρατεύματα όλο Αρβανίτες…έως 40 χιλιάδες. Εργάτας με τα σακιά των και τζαπιά και φτυάρια και 4 χιλιάδες μαστόρους κτιστάδες και όλο ετοιμάζονται’’

Από τη Μηλιά του Βάλτου έναν μικρό οικισμό, γραδωμένο σε μια κλίση του απότομου όρους Καλάνα, όπου και η ονομαστή ‘’αποκλείστρα’’ του Βάλτου, στέλνεται στους αρμόδιους ολιγόλογο σημείωμα:

‘’ο στρατός συμποσούται περί τας 20 χιλιάδες· έφερον προσέτι και 600 σφυριά και 150 αμόνια με τους γύφτους και 40 βουβάλια με αμάξια’’

Και καθημερινά οι ειδήσεις πυκνώνουν:

‘’…θα ορμήσουν από τρία μέρη δια το Μεσολόγγι, με προσταγή βασιλική να αφήσουν εις κάθε στένωμα αρκετούς δια οπισθοφύλαξιν, μάλιστα δε εις Μακρυνόρος 2 χιλιάδες. Ανάγκη να στείλουν -οι δικοί μας- πιστούς Αρχιστρατήγους με αρκετές δυνάμεις να πιάσουν το Μακρυνόρος και Καρβασαράν’’.

Η τριμελής επιτροπή που βρισκόταν στο Μεσολόγγι και ενεργούσε αντί του Γενικού Διευθυντού Αλεξάνδρου Μαυροκορδάτου, προέκρινε ότι τρία ήταν τα σημαντικότερα, αλλά και πλέον επικίνδυνα σημεία που έπρεπε να ενισχυθούν με ισχυρές ελληνικές δυνάμεις προς αναχαίτιση του εχθρού· το Μακρυνόρος, η Βόνιτσα και ο Καρβασαράς.

Ο Καρβασαράς, κατά την περίοδο εκείνη, δεν ήταν παρά ένα πέρασμα, όπου υπήρχε το μεγάλο χάνι, το κεντρικό πηγάδι, 4-5 οικήματα και ένα μεγαλύτερο κτίριο στην παραλία, που αναφέρεται ως ‘’τα τελωνεία του Καρβασαρά’’.

Η θέση ήταν ιδιαίτερα σημαντική. Βρισκόταν στο σημείο όπου τα τελευταία κύματα του Αμβρακικού βρέχουν την ακτή και έπειτα ξεκινά χαράδρα, -1,5 περίπου χιλιομέτρου-, που σχηματίζουν οι βάσεις των βουνών, Πέταλα (ανατολικά) και Πλατού (δυτικά). Στην Ανατολική πλευρά της θέσης αυτής, ήταν κτισμένη η αρχαία Λιμναία, με τα τείχη της να φτάνουν στην επιθαλάσσια πύλη, κατά μέτωπο του Αμβρακικού Κόλπου.

Στον περιτοιχισμένο αρχαίο χώρο ο Αλή Πασάς Τεπελενλής, είχε εγκαταστήσει προ της ελληνικής επαναστάσεως ισχυρή φρουρά από τουρκαλβανούς, που σκοπός τους ήταν να ελέγχουν το επικίνδυνο αυτό πέρασμα, καθιστώντας τη στρατηγική αυτή θέση ως ορμητήρια στρατιωτική στενωπό, που κατά την περίοδο εκείνη -και όχι μόνο- σχετιζόταν με την κατοχή του υπερκείμενου Μακρυνόρους και την πολύ σημαντική θέση Λαγκάδα, από την οποία γινόταν το υποχρεωτικό πέρασμα προς την βόρεια είσοδο των ακαρνανικών Θερμοπυλών (ή δυτικών Θερμοπυλών όπως είχε ονομαστεί το Μακρυνόρος).

Η στρατηγική αξία της στενωπού του Καρβασαρά, η οποία συναντάται και με το πολύ ποιητικό και ελάχιστα γνωστό όνομα ‘’Χαλκαί Πύλαι’’ αποτυπώνεται εναργέστατα στην αγωνιώδη αλληλογραφία που διακινήθηκε κατά τις παραμονές της εκκίνησης του εχθρού από την Ήπειρο προς το Μεσολόγγι:

‘’ανάγκη να στείλουν πιστούς Αρχιστρατήγους να πιάσουν το Μακρυνόρος και Καρβασαράν…’’ (επιστολή Αναστ. Αλεξίδη 3/1/1825)

‘’Η αντί του Γεν. Διευθυντού κατά την Δ. Ελλάδα ενεργούσα επιτροπή θέλει διορίση να ανακατασκευασθούν τα δύο οχυρώματα εντός του Καρβασαρά (Αρχαία Λιμναία) να καθαρισθή η στέρνα και να οχυρωθή το αναγκαιότατον αυτό μέρος’’. (20 Φεβρουαρίου 1825 από Ναύπλιο).

‘’να δυναμωθή ο Καρβασαράς με 4 μπάρκες κανονιέρες δια να γενή κυρία του Αμβρακικού κόλπου’’ (επιστολή Αθ. Ψαλίδα 3/1/1825 από Κέρκυρα)

‘’ξεκινούμεν όλα τα μικρά σώματα και τα συγκεντρώνομεν εις τας δύο θέσεις Μακρυνόρος και Καρβασαράν δια να προλάβωμεν τα κινήματα του εχθρού’’. (επιστολή Σπανιολάκη από Μεσολόγγι)

‘’εάν οι εχθροί πιάσουν τον Καρβασαράν και εμφωλεύσουν εκεί, εις τρόπον ώστε να σταθή ύστερον δύσκολον είς ημάς να τους εβγάλωμεν με μεγαλωτάτην ζημίαν του Έθνους και κίνδυνον της Δ. Ελλάδος.’’ (επιστολή Σπανιολάκη προς Μαυροκορδάτον)

‘’Ως αρχηγός της θέσεως Καρβασαρά συμπεραίνω ότι η μεγαλυτέρα δύναμις χρειάζεται εδώ· γιατί το πόστο του Καρβασαρά, είναι το ωφελιμότερον’’. (επιστολή Νότη Μπότσαρη 16 Μαρτίου 1825 από Καρβασαρά)

‘’όποιος πιστεύει εις τον Ιησούν Χριστόν με προθυμίαν να καταφθάση εις το εδώ πόστον του Καρβασαρά… όπου μένει η θέσις παντελώς άδεια…’’ (επόμενη επιστολή Νότη Μπότσαρη από Καρβασαρά)

Από τα λίγα που παρετέθησαν -καθότι είναι εκτεταμένη η αγωνιώδης αλληλογραφία-, εξάγεται αβίαστα το συμπέρασμα ότι, επιβαλλόταν αντί πάσης θυσίας να ενισχυθεί πρώτα η θέση του Μακρυνόρους και κατόπιν αυτή του Καρβασαρά, ούτως ώστε σε περίπτωση διάσπασης του μετώπου του Μακρυνόρους -σχεδόν ακατόρθωτο, εάν ήταν καλά οχυρωμένο- να αναχαιτισθεί ο εχθρός στην στενωπό του Καρβασαρά.

Δυστυχώς, αλυσίδα από ανεπίτρεπτα λάθη, αμέλειες και αδιαφορία, από την ίδια ακόμα την Κυβέρνηση –αφού ούτε ψωμί δεν είχαν τα στρατεύματα- όπως και οι εχθρότητες μεταξύ των οπλαρχηγών για τα αξιώματα, είχαν ως αποτέλεσμα να αφεθή ο εχθρός και ανενόχλητος να εισβάλει στο Μακρυνόρος, να περάσει το στένωμα του Καρβασαρά, χωρίς εμπόδια και με ολάνοιχτο το δρόμο να κατευθυνθεί προς το Μεσολόγγι.

Ο Κιουταχής, με μελετημένες κινήσεις έδωσε ιδιαίτερη σημασία στην απρόσκοπτη διάβαση των εφοδιοπομπών του, ώστε όταν θα πολιορκούσε το Μεσολόγγι, να μην κινδυνεύει να βρεθεί, από ενδεχόμενες δολιοφθορές, από πολιορκητής πολιορκημένος. Προς επίτευξη του στόχου του διέταξε να πυρποληθούν οι λόγγοι του Μακρυνόρους και σε όλη την έκταση του δρόμου, από Καρβασαρά μέχρι Γουριά, κατασκεύασε οχυρώματα που απείχαν μεταξύ τους μία έως δύο ώρες.

Σε αυτά τοποθέτησε δυνάμεις με αρκετούς άνδρες, οι οποίοι ήταν υποχρεωμένοι να σπεύδουν σε αλληλοβοήθεια μεταξύ τους, όποτε αυτό καθίστατο αναγκαίο. Στον Καρβασαρά, επειδή η τροφοδοσία θα κατέφθανε και δια θαλάσσης, ενίσχυσε τα αρχαία τείχη της Λιμναίας, όπου υπήρχαν ελλείψεις και εγκατέστησε στρατιωτική δύναμη 500 περίπου ανδρών, που είχαν στη διάθεσή τους περί τις 300 γκαμήλες και άλλα τόσα σχεδόν άλογα, μουλάρια και γαϊδούρια, προς μετακόμιση των ζαερέδων (τροφών) από εκεί στο Μεσολόγγι.

Έφερε δε από την Πρέβεζα 50 μονόξυλα, που τα φόρτωσε σε βοϊδάμαξες και τα μετέφερε στο Ανατολικό (Αιτωλικό) για να τα ενώσει με τσετέρες (σχεδίες) και να πραγματοποιήσει εκεί απόβαση. Στο Μεσολόγγι έφτασε στα μέσα Απριλίου 1825 και έστησε αμέσως τα πυροβόλα και τα ολμοβόλα· έτσι σχηματίστηκε ο από ξηράς κλοιός στη μαρτυρική Πολιτεία και τα μελλούμενα θα προσελάμβαναν τραγωδίας σχήμα…

Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Μεσολογγίου, ο Καραϊσκάκης είχε ξεκινήσει τη στρατολόγηση παληκαριών, με σκοπό να αρχίσει τη δολιοφθορά εναντίον των εχθρικών εφοδιοπομπών, ώστε τελικά να φέρει τον πολιορκητή Κιουταχή σε δύσκολη θέση.

Το Καλοκαίρι του 1825 τον συναντάμε στο Βάλτο, στο ‘’περιβόλι του διαόλου’’, όπως χαριεντιζόμενος ο ίδιος τον αποκαλούσε, όπου βρήκε στο κάλεσμά του αναπάντεχη ανταπόκριση. Σε δύο επιστολές του εκείνη ακριβώς την περίοδο, αναφέρει:

‘’άμα έφθασα εις το Βάλτον εγώ, εκ Βάλτου ηκολούθησαν μαζί μου και έβγαλαν τόσα άρματα του Βάλτου, όπου κανείς δεν ενθυμείται άλλοτε να εκστρατεύσουν τόσοι βαλτινοί επικεφαλής των οποίων έχω αυτούς (τους Καραχρησταίους εκ Χαλκιοπούλων Βάλτου) οίτινες έδειξαν εν πολέμοις και δείχνουν μεγάλα κατορθώματα…’’

‘’Ημείς εδώ όθεν απεράσαμεν εμψυχώσαμε τον κόσμον και αποδιώξαμε πάσαν τουρκολατρίαν. Ο Γεωργάκης Καραχρήστος και Κασβίκης και όλοι οι βαλτινοί εσυνάχθησαν και είναι μαζύ μας…’’

Κατόπιν στρατοπέδευσε στο Δραγαμέστο (κοντά στον Αστακό) όπου συγκεντρώθηκαν και άλλοι αγωνιστές και ενωμένοι άρχισαν να στήνουν ενέδρες εναντίον τούρκικων εφοδιοπομπών, γεγονός που το ομολογεί και ο Μαυροκορδάτος, σε μια επιστολή του , στις 05 Μαΐου 1825 :

‘’…διάφορα Σώματα -αποφεύγει να αναφέρει τον Καραϊσκάκη-περιερχόμενα και ενεδρεύοντα εις την Ακαρνανίαν τον εχθρόν άρχισαν να του δυσκολεύουν την μετακίνησιν των τροφών εις το ενδότερον όπου εύρε τον τόπον πάντα έρημον των αναγκαίων’’

και στη συνέχεια της επιστολής του προτείνει την παρεμπόδιση των τροφών δια του αποκλεισμού του Αμβρακικού,

‘’..όλες οι ελπίδες του εχθρού να λάβουν τροφάς στέκονται εις Καρβασαράν και Πρέβεζαν. Η καταστροφή του εχθρού κρέμεται από εν και μόνον μέσον· το να παρουσιασθή μια ολιγάριθμος ελληνική μοίρα και να αποκλείση τούτον τον λιμένα και ούτω οι εχθροί οίτινες αλλαχόθεν δεν ημπορούν να λάβουν τροφάς ειμή από Πρέβεζαν και Καρβασαράν θέλουν ψοφήσει της πείνας…’’.

Σε άλλη επιστολή, στις 11 Ιουνίου 1825, που στέλνουν πολιορκημένοι οπλαρχηγοί από το Μεσολόγγι, προς τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, επισημαίνουν το πόσο σημαντικό είναι να εμποδισθή η τροφοδοσία του εχθρού από Καρβασαρά και Λουτράκι (Κατούνας Ξηρομέρου).

Η εκστρατεία του Κιουταχή όσο εύκολη φάνηκε στην αρχή, τόσο δύσκολη εξελισσόταν, καθώς περνούσε ο καιρός. Οι ενοχλήσεις που δεχόταν οι εφοδιοπομπές του, είχαν αρχίσει να δημιουργούν πολλά προβλήματα· το ψωμί που περίμεναν από Καρβασαρά ήταν ανακατεμένο πλέον με καλαμπόκι και κεχρί και υπερβολικά μαύρο.

Οι αρρώστιες και οι πυρετοί τους εξαντλούσαν. Οι αποτυχίες στα γιουρούσια και η αναπάντεχη αντίσταση των πολιορκημένων, τους απογοήτευε. Έτσι το αγωνιστικό τους φρόνημα κάμπτονταν και ακολουθούσαν λιποταξίες.

Η εκστρατεία του Κιουταχή βρισκόταν σε σημείο καμπής· αν οι Έλληνες κατόρθωναν να αποκόψουν την πρόσβασή του στις τροφές και τα πολεμοφόδια, θα έμενε μόνο να τον αποδεκατίσουν· εκεί στον κάμπο, έξω από τα τείχη του Μεσολογγίου.

Αυτός ο φόβος του Κιουταχή, ήταν το σχέδιο που επεξεργαζόταν το κοφτερό μυαλό του «γιού της Καλόγριας»…

Το τελευταίο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου, το σχέδιο να χτυπηθή η φρουρά του Καρβασαρά και να καταστραφεί ολόκληρος ο συρμός από τις εκατοντάδες φορτηγών ζώων , που εφοδίαζαν το στρατόπεδο του Ρούμελή Βαλεσί Ρεσίτ Μεχμέτ Πασά (Κιουταχή) τέθηκε σε εφαρμογή:

‘’Ημείς αύριον Σάββατον εκστρατεύομεν όλοι μας από εδώ δια Καρβασαράν να βαρέσωμεν Τούρκους και καμήλες’’,

γράφουν από το Δραγαμέστο, προς την επιτροπή, οι Γ. Καραϊσκάκης, Ανδρίτσος Σαφάκας, Ευάγγελος Κοντογιάννης, Δημοτσέλιος, Γ. Πεσλής, Χρ. Μακρής και Ζαχαράκης Γιολδάσης.

Νύχτα της Κυριακής προς Δευτέρα, της 28^ης Σεπτεμβρίου 1825 τα τμήματα των οπλαρχηγών είχαν πλησιάσει αθόρυβα το τοιχόκαστρο του Καρβασαρά:

‘’ώραν τετάρτην της νυκτός ωρμήσαμεν αιφνιδίως κατά των βαρβάρων εστρατοπεδευμένων εις Καρβασαράν και επροξενήσαμεν μεγάλην φθοράν και φρίκην …’’

Ο αιφνιδιασμός ήταν φοβερός· οι Τουρκαλβανοί μισοκοιμισμένοι ακόμα, αλαλιάστηκαν από το ξαφνικό χτύπημα και μέχρι να πάρουν τα όπλα στα χέρια, άρχισαν να σωριάζονται οι πρώτοι νεκροί.

Στην παράκτια πύλη του τείχους της Λιμναίας -στο κέντρο δηλαδή της σημερινής Αμφιλοχίας- μόλις οι Έλληνες πάτησαν το τοιχόκαστρο, η φρουρά δεν είχε πια άλλο δρόμο σωτηρίας, παρά μόνον τη θάλασσα, όπου πάνω στην αγωνία τους να σωθούν από τη σφαγή, πολλοί έπεφταν μέσα και πνίγονταν.

Μέσα στο μεγάλο ανακάτωμα, που η νύχτα το είχε τυλίξει με τρόμο, δεν έπεφταν μόνο άνθρωποι· σακατεύονταν γκαμήλες, μουλάρια και άλογα:

‘’πολεμούντες λοιπόν -έγραφαν στη Διοίκηση ο Καραϊσκάκης και οι οπλαρχηγοί- εις αυτήν την νυκτομαχίαν εφονεύθησαν από τα ελληνικά όπλα περισσότεροι από τριακόσιους εχθροί, οι δε διασωθέντες ερρίφθησαν εις την θάλασσαν και από τον τρόμον των επνίγησαν. Τα δε εκείσε Ευρωπαϊκά πλοία εδόθησαν εις φυγήν. Επήραμεν καμήλια 130 εσκοτώσαμεν και υπέρ τα 150. Ομοίως αλογομούλαρα επήραμεν ογδοήντα και χωριστά τα σκοτωμένα και αφανήσαμεν εξ ολοκλήρου εκείνο το εχθρικό ορδί..’’

Η νικηφόρα εκείνη ‘’νυκτομαχία’’ έκανε φτερά και πέταξε από άκρη σ’ άκρη, όπου κατοικούσαν ελεύθεροι και σκλαβωμένοι Έλληνες.

Η εφημερίδα «Ελληνικά Χρονικά», που εξέδιδε στο Μεσολόγγι ο Ελβετός Φιλέλληνας Ιάκωβος Μάγερ, στο φύλλο της 3^ης Οκτωβρίου 1825, γράφει:

‘’…ο γενναίος Καραϊσκάκης και οι λοιποί συνάδελφοί του οπλαρχηγοί, κατεπάτησαν όλα τα εμπόδια, εισεχώρησαν έως και εις αυτόν τον Καρβασαράν και δια των κατορθωμάτων των έδειξαν ότι είναι άξιοι συνάδελφοι των υπερασπιστών του Μεσολογγίου’’.

Η «Γενική Εφημερίς της Ελλάδος» σε δημοσίευμα της 03^ης Οκτωβρίου 1825 σημειώνει:

‘’.. εις αυτόν τον πόλεμον που διήρκησεν 4 ώρας εσκοτώθησαν υπέρ τους 300 εχθρούς και όσοι έμειναν ερρίφθησαν ζώντες εις το πέλαγος να πνιγώσι από τον τρόμον των…’’

Την ίδια ημερομηνία, η «Εφημερίς Αθηνών», πληροφορούσε τους αναγνώστες ότι:

‘’Γενναιότατος Καραϊσκάκης όρμησεν αιφνιδίως με απαραδειγμάτιστον ανδρείαν και τόλμην και επήδησε μέσα εις τον Καρβασαράν, όπου εφόνευσε υπέρ τους τριακόσιους· εζώγρησεν 180 αλογομούλαρα και 120 καμήλια και έπνιξεν εις την θάλασσαν και άλλους πολλούς’’.

Παρόμοιες ανακοινώσεις και σχόλια σώζονται σε διάφορες αλληλογραφίες, όπως του Καραϊσκάκη προς τον Ι. Κωλέττη, του Βασ. Γούδα προς τον Κ. Μπότσαρη, καθώς και σε πολλές σημειώσεις -άλλες χρονολογούμενες και άλλες αχρονολόγητες- γραμμένες από αγωνιστές εκείνης της περιόδου οι οποίες διατηρούνται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους, όπως του: Δημοτσέλιου, Κασομούλη, σε έγγραφο από τη συλλογή του Ρήγα Παλαμήδη, το οποίο μάλιστα χαρακτηριστικά αναφέρει το γεγονός, ως ‘’τον κατ’ εξοχήν πόλεμον, καθώς είναι εκείνος του Καρβασαρά», σε επιστολή που έστειλε ο Γεώργιος Σταύρου στον Πρόκριτο Γεώργ. Κουντουριώτη κ.α., που μας πληροφορούν ότι στη μάχη εκείνη

‘’ελαβώθησαν μόνον δύο και εφονεύθη είς’’ και ‘’ δια της βοηθείας του Υψίστου κατέστη το στρατόπεδο εκείνο Γής Μαδιάμ’’

και το ιδιαίτερα σημαντικό ότι τον πόλεμον εκείνο τον έκαναν ‘’νηστικοί’’ γι’ αυτό και δύο ημέρες μετά -30 Σεπτεμβρίου- σε αναφορές που στέλνουν οι πρωτεργάτες της μάχης ζητάνε ντουφέκια για να μην τους βρή ο εχθρός άοπλους:

‘’ως γυναίκας και μας κόψει’’ και ‘’ τροφές να μας σταλούν γρήγορα διότι σήμερον είμεθα νηστικοί…’’

Τα αποτελέσματα της μάχης ενθουσίασαν του Έλληνες, αναπτέρωσαν τις ελπίδες τους και ενίσχυσαν το πολεμικό τους φρόνημα. Από την άλλη μεριά έφερε το στρατόπεδο του πολιορκητή σε κατάσταση απελπισίας.

Η μάχη του Καρβασαρά, κατά το Σπηρομήλιο: ‘’έκανε τον Ρεσίτ να οργισθή τον Καραϊσκάκην μολονότι έκρυβε εις το στράτευμα το όνομά του διότι και το όνομά του μόνο επροξένει τρόμο…’’

και κατά μία σημείωση, εκ των Γ.Α.Κ. (συλλογή Βλαχογιάννη) :

‘’την δεινήν θέσιν εις ην είχαν περιέλθη ο αγέρωχος Ρούμελη Βαλεσί κατέστησεν αυτήν επιδεινωτέραν δια της φοβεράς εκείνης εν Καρβασαρά νυκτομαχίας’’.

Αν λάβουμε υπ’ όψιν :

α) ένα σχεδόν άγνωστο πολεμικό κατόρθωμα που πραγματοποιήθηκε κατά την κάθοδο της εμπροσθοφυλακής του Κιουταχή, στη θέση ‘’Παλιοκούλια’’ του Μακρυνόρους, όπου ο Βαλτινός οπλαρχηγός Γιαννάκης Στράτος, με μια μικρή δύναμη, κατόρθωσε, στις 14 Μαρτίου 1825, να αναχαιτίσει και να τρέψει σε φυγή ισχυρή στρατιωτική δύναμη, εκ χιλίων ιππέων και άλλων τόσων πεζών, που πραγματοποίησε δύο γιουρούσια και όχι μόνο δεν κατόρθωσε να διασπάσει τη σημαντική πλην ελάχιστα οχυρωμένη θέση αλλά ‘’και πάλιν ντροπιασμένοι έφυγαν’’ και

β) τον απρόσμενο θρίαμβο της νυκτομαχίας του Καρβασαρά με την ‘’εξ ολοκλήρου αφανισμού του εχθρικού εκείνου στρατοπέδου’’

αβίαστα συμπεραίνεται ότι η πλημμυρίδα του εχθρικού στρατού καθώς και ο αγέρωχος Σερασκέρης Ρεσίτ Μεχμέτ Πασάς Κιουταχής, που την κατηύθυνε προς το μαρτυρικό Μεσολόγγι, κάθε άλλο παρά αήττητοι -όπως κατόρθωσαν να ενσπείρουν τον φόβο- ήταν.

Εάν το Μακρυνόρος είχε ενισχυμένη οχύρωση, θα επαναλαμβανόταν και πάλι ο θρίαμβος της 18^ης Ιουνίου 1821, όπου οι Τούρκοι έπεφταν πάνω στους λίγους αγωνιστές κατά κύματα και θερίζονταν όπως τα στάχυα του σταριού, όπου

‘’δια της ασφαλούς φυλάξεως του Μακρυνόρους ου μόνον η Ρούμελη εφρουρήθη εκ τούτου αλλά και η του Χουρσίτ μετά της Πελοποννήσου συγκοινωνία κατέστη δυσχερής…΄΄

Παρόμοια όμως επιτεύγματα απαιτούν εθνική ενότητα και όχι μίση, διαιρέσεις, ιδιοτέλειες και τελικά εμφύλιες συρράξεις, από τα οποία η Ελληνική Επανάσταση κινδύνευσε να σβήσει.

Στα 200 χρόνια από την εθνική μας Παλιγγενεσία αναζητούμε τους τρόπους προκειμένου να διατηρήσουμε αναμμένο το τρεμάμμενο καντήλι της ιστορικής μνήμης…

ΑΜΦΙΛΟΧΙΑ

Νικόλαος Χαρ. Τέλωνας

Εξ αρχειακής έρευνας

Γενικά Αρχεία του Κράτους (Γ.Α.Κ.)

Συλλογή Βλαχογιάννη. Μικροί κλάδοι, φακελ. 12, έγγραφο 209.

Συλλογή Βλαχογιάννη, κατάλογος ΣΤ΄, κυτίον 1: έγγραφο 1253, κυτίον 2: έγγραφο 220, κυτίον 3: έγγραφα 68, 192, 362, 382, 720, 1193, 1263, 1290, 1322, 1334, 1337, 1621, 1622, 1304, 1324, 1337, κυτίον 4: έγγραφα 358, 379, 414, 841, 842, 924, 1198, κυτίον 5: έγγραφα 9, 43, κυτίον 6: έγγραφο 225, κυτίον 9: έγγραφο 1047.

Γ.Α.Κ. Επιτροπή Δυτικής Χέρσου Ελλάδος, φακελ. 12, έγγραφο 417

Ιστορικό Αρχείο, Μουσείο Μπενάκη : φακελ. Γ. Καραϊσκάκης, έγγραφο 07

dimosamfilochias.gr

Κατηγορία Θέματα (Τοπικής) Ιστορίας

Ετικέτες

ΑΜΦΙΛΟΧΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα...

Σάββατο, 25 Μαϊος 2024 19:46

Μπαμπαλιό Βάλτου: Ένας ποντιακός οικισμός βγαλμένος από παραμύθι

Στην όχθη της τεχνητής λίμνης Καστρακίου και του Αχελώου ποταμού δεσπόζει το Μπαμπαλιό Βάλτου, ένα από τα τέσσερα προσφυγικά χωριά της Αιτωλοακαρνανίας, που δημιούργησαν ξεριζωμένοι Πόντιοι το 1923.

Η ιστορία του χωριού ξεκινά το 1923 όταν περίπου 60 οικογένειες Ποντίων αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Αμφιλοχίας από τον Εύξεινο Πόντο και έχτισαν από το μηδέν ένα πανέμορφο χωριό γεμάτο ζωή. Ελληνικές χριστιανικές οικογένειες που ξεριζωμένοι, ταλαίπωροι και με απώλειες έφτασαν στην Ελλάδα, κατάφεραν να προοδεύσουν και να συμβάλουν τα μέγιστα στην ανάπτυξη και προκοπή αυτού του τόπου.

Η αρχική του θέση ήταν σε χαμηλότερα υψομετρικά σημείο και το 1969 λόγω της κατασκευής του φράγματος οι κάτοικοί του αναγκάστηκαν να μετακινηθούν στο σημερινό σημείο του οικισμού. Πρόκειται για ένα από τα πιο όμορφα χωριά της Αιτωλοακαρνανίας καθώς ο Αχελώος έχει δημιουργήσει πανέμορφα φιορδ και εντυπωσιακά τοπία που θυμίζουν παραλίμνιους οικισμούς της Κεντρικής Ευρώπης.

Από τον Αύγουστο του 2019, το Μπαμπαλιό απέκτησε το Ποντιακό Μουσείο ένα στολίδι που κοσμεί και φωτίζει, ενεργοποιεί τη θύμηση και καθρεφτίζει το παρελθόν στο παρόν. Στο Ποντιακό Μουσείο υπάρχουν διάφορα ιστορικά τεκμήρια και κειμήλια που άφησαν ως παρακαταθήκη οι πρόγονοί τους που θυμίζουν την 100 χρόνων ιστορία του χωριού και του Ελληνισμού του Πόντου.

Στο ακόλουθο βίντεο, ο Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Μπαμπαλιού κ. Αναστάσιος Αποστολάκης, μας διηγείται την ιστορία του χωριού του…

iaitoloakarnania.gr

Κατηγορία Γνωρίστε την Αιτωλοακαρνανία

Ετικέτες

ΑΜΦΙΛΟΧΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα...

Σάββατο, 25 Μαϊος 2024 19:41

Η Ιστορία του Αγίου Ανδρέα του Ερημίτη που βρήκε την ευτυχία στην ερημιά (Βίντεο)

Οδοιπορικό στο Σπήλαιο του Αγίου Ανδρέα του Ερημίτη

Στην αγκαλιά της σιωπής, όπου η φύση ψιθυρίζει μυστικά στον άνεμο, έζησε πριν από 742 χρόνια ένας Άγιος Άνθρωπος. Μακριά από την κοσμική ματαιότητα είχε βρει καταφύγιο στην ερημιά, αγκαλιά με την προσευχή και την απλότητα.

Σε μια σπηλιά στα Όρη του Βάλτου στην Καλάνα στέγασε μια ζωή, αφιερωμένη στην πνευματική αναζήτηση. Εκεί αγιογραφούσε, μελετούσε τις Γραφές ψάλλοντας ύμνους δοξολογίας στον Θεό. Η νηστεία και η λιτότητα σημάδευαν τις μέρες του, ενώ η προσευχή γινόταν η αστείρευτη πηγή δύναμης και γαλήνης.

Φήμες για την αγιότητα του έφταναν στα αυτιά των ανθρώπων της γύρω περιοχής, τραβώντας τους προς την ερημιά. Ασθενείς, ταλαιπωρημένοι, ψυχές γεμάτες βάρος, έρχονταν να ζητήσουν παρηγοριά και καθοδήγηση. Ο Άγιος τους άκουγε με υπομονή, προσφέροντας λόγια σοφίας και παρηγοριάς.

Μέσα από την απλότητα και την ταπεινοσύνη του, ο Άγιος άγγιζε τις ψυχές τους. Η ακτινοβολία της αγάπης του γινόταν φως που έδιωχνε το σκοτάδι, ενώ η σοφία του έδιωχνε την αμφιβολία και την απελπισία.

Κάθε μέρα, η ζωή του γινόταν μαρτυρία πίστης και αφοσίωσης. Σαν φάρος στην ερημιά, φώτιζε τον δρόμο προς την σωτηρία, υπενθυμίζοντας σε όλους την αξία της απλότητας, της προσευχής και της αγάπης.

Τα χρόνια πέρασαν, και ο Άγιος άφησε την τελευταία του πνοή στην σπηλιά του. Η φήμη του όμως, ζει ακόμα, ψιθυρίζοντας ιστορίες για έναν Άγιο που βρήκε την αληθινή ευτυχία στην αγκαλιά της ερημιάς.

Η κληρονομιά του Αγίου Ανδρέα, παραμένει ζωντανή υπενθυμίζοντάς μας πως η αληθινή ευτυχία δεν βρίσκεται στα υλικά αγαθά, αλλά στην πνευματική αναζήτηση και στην αγάπη προς τον Θεό και τον συνάνθρωπο.

Κατηγορία Θέματα (Τοπικής) Ιστορίας

Ετικέτες

ΑΜΦΙΛΟΧΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα...

Σάββατο, 11 Μαϊος 2024 19:36

Μπαμπαλιό: «Ξεριζώθηκαν μέχρι και οι πεθαμένοι μας» – καταστράφηκε και ξαναχτίστηκε τρεις φορές (www.reader.gr)

Το Μπαμπαλιό είναι ένα μικρό παραλίμνιο χωριό της Ορεινής Αιτωλοακαρνανίας που κρύβει όμως μια τεράστια ιστορία. Η καταστροφή από τους Οθωμανούς, οι πρόσφυγες από τον Πόντο και τα σπίτια που βρίσκονται κάτω από το νερό.

Μια ομάδα Οθωμανών εύφορων φτάνει σε ένα απομακρυσμένο χωριό της Αιτωλοακαρνανίας για να εισπράξει το χαράτσι. Οι ντόπιοι, όμως, έχουν διαφορετικές βλέψεις. Τους εντοπίζουν, τους αιχμαλωτίζουν και τους σκοτώνουν επί τόπου. Τα νέα δεν αργούν φτάσουν στον πασά στα Γιάννενα, ο οποίος διατάσσει να γίνει στάχτη και να σφαγιαστούν όλοι όσοι μένουν σε αυτό.

Τα στρατεύματα φτάνουν πρώτα σε ένα κοντινό μοναστήρι για να πάρουν οδηγίες. Εκεί τους συναντά ο ηγούμενος Αγάπιος, ο οποίος ξέρει πολύ καλά τι πρόκειται να συμβεί. Έτσι, λοιπόν, καταστρώνει ένα σχέδιο. Τους κερνάει ένα γεύμα, βάζει τροφή για τα άλογα και τους πιάνει την κουβέντα. Την ίδια ακριβώς στιγμή όμως ειδοποιεί έναν μοναχό να πάρει ένα μουλάρι και να πάει αμέσως να ειδοποιήσει τους κατοίκους του χωριού να φύγουν. «Τραβά να τους πεις να εξαφανιστούν» του λέει.

Ο μοναχός προλαβαίνει να φτάσει πριν τους Τούρκους. Οι ντόπιοι παρατούν εν μία νυκτί τα σπίτια τους, παίρνουν ό,τι προλάβουν και ξενιτεύονται στην Τρίπολη. Τα στρατεύματα καίνε τα πάντα, αφήνοντας πίσω τους μόνο μερικά ερείπια που διασώζονται μέχρι σήμερα. Ανάμεσα σε αυτά και της εκκλησίας των Αγίων Αποστόλων, στην κορυφή της οποίας οι κάτοικοι σήμερα έχουν τοποθετήσει έναν φωτεινό σταυρό, για να μην ξεχαστεί ποτέ αυτή η τραγωδία.

Οι πρόσφυγες από τον Πόντο και η νέα ζωή στην εύφορη γη του Αχελώου

Οι πρώτοι πρόσφυγες από τον Πόντο που έφτασαν στο Μπαμπαλιό.

Τα χρόνια περνούν και η περιοχή παραμένει ακατοίκητη. Οι μόνοι που φτάνουν εκεί είναι μερικοί τσομπάνηδες που νοικιάζουν τα βοσκοτόπια για να φέρνουν τα ζώα τους το καλοκαίρι. Όλα αλλάζουν όμως ριζικά το 1923. Δύο χιλιάδες χιλιόμετρα περίπου μακριά, οι Έλληνες που ζουν στα χωριά γύρω από την Τρίπολη του Πόντου γίνονται πρόσφυγες και φτάνουν με καράβια στο λιμάνι της Αμφιλοχίας, στο πλαίσιο της συμφωνίας για ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

«Έκαναν δύο μέρες για να φύγουν από τον Πόντο και να φτάσουν στην Κωνσταντινούπολη με τουρκικά πλοία. Εκεί οι Τούρκοι τους έκαναν σωματικό έλεγχο και τους έπαιρνε οτιδήποτε πολύτιμο. Μέχρι και τα χρυσά δόντια τους ξερίζωναν. Από εκεί μπήκαν σε ελληνικά καράβια και έκαναν άλλες 22 μέρες μέχρι να φτάσουν εδώ» εξηγεί ο Φάνης Κοντοχρήστος, πρόσφυγας τρίτης γενιάς και πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου του χωριού, «Αξέχαστες Πατρίδες».

Παραδοσιακή φορεσιά των Ποντίων του Μπαμπαλιού.

Οι εκτοπισμένοι εγκαθίστανται στο σημερινό Μπαμπαλιό. Εξαιτίας του γεγονότος ότι βρίσκεται στις όχθες του Αχελώου, η περιοχή είναι εύφορη. Αρχίζουν να καλλιεργούν τα χωράφια τους, να αγοράζουν ζώα, να δημιουργούν μια νέα κοινωνία. Όπως σημειώνει ο πρόεδρος του χωριού σήμερα, Τάσος Αποστολάκης, το χωριό φτάνει να έχει ακόμη και 120 παιδιά στο δημοτικό σχολείο.

«Έφτιαξαν μια ολόκληρη πολιτεία. Είχε αγροτικό ιατρείο, σταθμό χωροφυλακής, σχολή κοπτικής – ραπτικής, σιδηρουργείο που επισκεύαζε και έφτιαχνε τα δικά του αγροτικά εργαλεία, κεραμοποιείο, ποτοποιείο, πέντε καφενεία, τρία κρεοπωλεία, μία μπυραρία» θυμάται ο ίδιος.

«Ο κάμπος ήταν η Γη της επαγγελίας. Τα περισσότερα χωριά ήταν ποτιστικά και έβγαζαν ζαρζαβατικά, σιτάρια, καλαμπόκια, τριφύλλια για τα ζώα. Στα χρόνια της μεγάλης πείνας, το ‘41, δεν υπήρξε Μπαμπαλιώτης νηστικός γιατί είχε το κάθε σπίτι από μία έως 10 αγελάδες» προσθέτει.

Τα νερά της λίμνης που κάλυψαν τα πάντα και η νέα προσφυγιά

Κάτω από τα νερά της τεχνητής λίμνης βρίσκονται ακόμη τα ερείπια του πρώτου προσφυγικού χωριού.

Και ενώ η ζωή τους είχε αρχίσει να στρώνει μετά από πολύ κόπο και προσπάθεια, η λίμνη έρχεται να τα καταστρέψει όλα. Η ιστορία έχει ως εξής: το 1960 γίνεται γνωστό ότι πρόκειται μερικά χιλιόμετρα μακριά να κατασκευαστεί ένα φράγμα για να συγκρατεί τα νερά του Αχελώου. Αυτό σημαίνει ότι η συγκέντρωση των νερών που περνούσαν από το Μπαμπαλιό και δημιουργούσαν όλη αυτή την εύφορη γη, σταδιακά θα αυξανόταν με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια τεχνητή λίμνη που θα τα σκέπαζε όλα.

Το 1968 οι αρχικές προβλέψεις γίνονται πραγματικότητα. Η στάθμη αρχίζει να ανεβαίνει και να βυθίζει σπίτια και χωράφια. Οι πρόσφυγες πρέπει να ξενιτευτούν για ακόμη μία φορά. «Η λίμνη τα κατάπιε όλα. Ακόμη και οι πεθαμένοι αναγκάστηκαν να ξεριζωθούν. Τους ξεθάψαμε από το παλιό νεκροταφείο. Ούτε εκεί δε βρήκαν ησυχία» εξηγεί ο Φάνης Κοντοχρήστος.

Οι περισσότερες από τις οικογένειες φεύγουν για το Αγρίνιο, την Αθήνα και τα υπόλοιπα αστικά κέντρα. Μόνο 25 από αυτές μένουν πίσω και αποφασίζουν να χτίσουν εκ νέου το χωριό πιο ψηλά.

«Φτιάξαμε τον οικισμό με μεγάλες θυσίες. Δεν είχαμε γη. Ευτυχώς που υπήρχε κάποιος Γεωργιάδης και μας έδωσε οχτώ στρέμματα γης για να φτιάξουμε τα σπίτια μας» σημειώνει ο πρόεδρος, με τον Χάρη Κοντοχρήστο να παίρνει τον λόγο: «είμαστε οι μοναδικοί πρόσφυγες που πληρώσαμε την περιουσία μας δύο φορές: την πρώτη στο κράτος όταν οι παππούδες μας ήρθαν από τον Πόντο και τη δεύτερη για να φτιάξουμε το σημερινό χωριό».

Από το παλιό χωριό έχει διασωθεί μόνο μια εκκλησία που χτίστηκε πάνω σε έναν λόφο, περιτριγυρισμένο από πανύψηλα δέντρα. Μόνο όταν κατεβαίνει η λίμνη φαίνονται μερικοί από τους τοίχους των ερειπωμένων σπιτιών. Τον χειμώνα, όμως, βυθίζονται και πάλι.

«Όταν πήγα στο γυμνάσιο έλεγα το ποπ κορν τσακλία και το γιαούρτι οξύγαλα»

Ο πρόεδρος του χωριού, Τάσος Αποστολάκης, και ο πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου «Αξέχαστες Πατρίδες» μπροστά από τα μνημείο με τα ονόματα των χωριών του Πόντου απ’ όπου κατάγονται οι σημερινοί Μπαμπαλιώτες.

Σήμερα στο Μπαμπαλιό ζουν 35 κάτοικοι. «Κι όσο πάει και μειώνονται» εξηγεί ο πρόεδρος. Καφενείο ή παντοπωλείο δεν υπάρχει και το σημείο συνάντησης είναι είτε η κεντρική πλατεία με τα μεγάλα πλατάνια, είτε το προσφυγικό μουσείο που στεγάζεται ακριβώς δίπλα. Περνώντας την πόρτα, νιώθεις απευθείας ότι μεταφέρεσαι σε μια άλλη εποχή, καθώς παντού τριγύρω υπάρχουν κειμήλια, εργαλεία και φορεσιές που έφεραν οι πρόσφυγες από τον Πόντο με τα καράβια.

Το μουσείο λειτουργεί εδώ και οχτώ χρόνια, ενώ κάθε καλοκαίρι γίνεται ένα μεγάλο πανηγύρι με ποντιακές λίρες και χορούς. Ο Φάνης Κοντοχρήστος πια ζει μόνιμα στην Αθήνα αλλά έρχεται συχνά για να δει τους δικούς του που έχουν μείνει πίσω. Ο ίδιος μεγάλωσε εκεί και έμαθε από πρώτο χέρι την ποντιακή διάλεκτο.

«Έμαθα ποντιακά στο σπίτι, από τη μαμά και τη γιαγιά μου. Όταν πήγα γυμνάσιο σε άλλο χωριό, πολλές από τις λέξεις δεν τις ήξερα. Για παράδειγμα, το ποπ κορν ή τις φακιόλες, εγώ τις έλεγα τσακλία. Το γιαούρτι, οξύγαλα» σημειώνει.

Τον τελευταίο καιρό έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια προκειμένου να καταγράψει σε βιβλίο τις μαρτυρίες των παππούδων και των γιαγιάδων που ζουν στο χωριό που έζησαν στο πετσί τους τι σημαίνει προσφυγιά. «Δεν υπήρχαν ρατσιστικά επεισόδια, αλλά στην αρχή δεν ήταν τόσο καλές οι σχέσεις με τα γύρω χωριά. Μόνο με το Μαλατέικο που ήταν απέναντι. Εκεί έγιναν και οι πρώτες κουμπαριές» καταλήγει.

Μία από τις πρώτες γιαγιάδες που ήρθε νύφη από το Μαλατέικο στο Μπαμπαλιό κάθεται σήμερα στο μπαλκόνι της και αγναντεύει τη θέα της λίμνης και του πατρικού της στο βάθος. Ακριβώς δίπλα είναι ο γιος της. «Δεν τη βρίσκεις πουθενά αλλού αυτού τη θέα. Βγαίνεις το πρωί και σε ξυπνάνε τα πουλιά. Ησυχάζει η ψυχή σου».

Άκης Κατσούδας - reader.gr

Κατηγορία Αφιερώματα στην Αιτωλοακαρνανία απο διάφορα ΜΜΕ

Ετικέτες

ΑΜΦΙΛΟΧΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα...

Τετάρτη, 24 Απριλίου 2024 20:28

Τούρκος ή Έλληνας σκότωσε τον Γεώργιο Καραϊσκάκη; – Η βρισιά που είπε λίγο πριν ξεψυχήσει

Ο τίτλος του κειμένου δεν είναι ψεύτικος. Ούτε για να «τραβήξει» τα… κλικ των αναγνωστών. Είναι ένα πραγματικό ερώτημα το οποίο πιθανότατα δε θα απαντηθεί ποτέ.

Το μόνο που μπορεί να γίνεται (και γίνεται) είναι διάφοροι ιστορικοί και όχι μόνο να προσπαθούν να ενώσουν όλα τα κομμάτια του «παζλ» και να φτάσουν σε κάποια λογικά συμπεράσματα.

Στην πραγματικότητα, ωστόσο, αν και όποιος καταλήγει σε κάποιο συμπέρασμα αυτό πιθανότατα είναι αυθαίρετο, όσα επιχειρήματα και αν προβάλει. Μόνο ένας άνθρωπος ήξερε αν αυτός που πυροβόλησε και σκότωσε τον Γεώργιο Καραϊσκάκη ήταν Έλληνας ή Τούρκος και δυστυχώς αυτός ο άνθρωπος πέθανε πριν προλάβει να αποκαλύψει την ταυτότητα του δράστη.

Αυτός ο άνθρωπος ήταν ο Γεώργιος Καραϊσκάκης!

Ο αθυρόστομος γιος της καλογριάς

Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης γεννήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 1780 (ή το 1782, με πιθανότερη εκδοχή την πρώτη). Είδε το πρώτο φως της ημέρας μέσα σε μια σπηλιά κοντά στο χωριό Μαυρομμάτι Καρδίτσας.

Υπάρχουν, όμως, διάφορες εκδοχές και για αυτό. Η μία είναι ότι γεννήθηκε στη Σκουληκαριά Άρτας, ένα ορεινό χωριό. Στην πραγματικότητα η «κόντρα» για το πού γεννήθηκε, συνεχίζεται μέχρι και σήμερα.

Οι πρώτοι του βιογράφοι έλεγαν πως γεννήθηκε στην Καρδίτσα. Στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξε και η επιτροπή που συστήθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών το 1927.

Λογικά αυτή η κόντρα θα είχε τελειώσει αλλά το 1997 στο πλαίσιο του «Σχεδίου Καποδίστριας» για τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, δόθηκε το όνομα «Γεώργιος Καραϊσκάκης» στο νέο δήμο που υπάγεται μέχρι και σήμερα η Σκουληκαριά. Έτσι η «κόντρα» ξαναφούντωσε.

Στην πραγματικότητα, ωστόσο, αυτή η «κόντρα» μικρή σημασία έχει, ειδικά από τη στιγμή που μιλάμε για έναν από τους σπουδαιότερους οπλαρχηγούς της Επανάστασης του 1821.

Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης ήταν καρπός του «παράνομου» έρωτα του αρματολού Δημήτρη Καραΐσκου και της μοναχής Ζωής Ντιμισκή, αδελφής του κλέφτη Κώστα Ντιμισκή και εξαδέλφης του οπλαρχηγού Γώγου Μπακόλα.

Η μητέρα του πέθανε όταν εκείνος ήταν μόλις 8 ετών. Είχε αφήσει το μεγάλωμά του σε μια οικογένεια Σαρακατσάνων καθώς η ίδια δεν άντεχε την κατακραυγή του κόσμου για το ότι γέννησε ένα παιδί εκτός γάμου.

Εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο μεγάλωσε, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, ήταν ένα σκληρό αν και φιλάσθενο παιδί. Αν και μικρός στην ηλικία φρόντιζε με κάθε ευκαιρία να δείχνει πως είναι από αυτούς που δε σηκώνουν μύγα στο σπαθί τους.

Κάπως έτσι έφτασε μόλις στα 15 του χρόνια να σχηματίσει τη δική του κλέφτικη ομάδα η οποία απαρτιζόταν από παιδιά της ίδιας ηλικίας με εκείνον. Περίπου τρία χρόνια αργότερα, συνελήφθη από Τούρκους οι οποίοι τον οδήγησαν μπροστά στον Αλή Πασά. Εκεί, αντί να λυγίσει και να φοβηθεί, έδειξε το πόσο ατρόμητος, ατίθασος και βωμολόχος ήταν.

Ο Πασάς αντί να τον εκτελέσει διέταξε να τον κλείσουν φυλακή. Λίγο καιρό αργότερα τον τοποθέτησε στην προσωπική του φρουρά γιατί εκτίμησε το πόσο λεβέντης ήταν.

Λέγεται πως κάποια στιγμή ο Αλή Πασάς ρώτησε τον Γεώργιο Καραϊσκάκη τι θα ήθελε να του προσφέρει ως ανταπόδοση των υπηρεσιών του. Τότε ο «Γιος της Καλογριάς» του απάντησε με τρόπο αποστομωτικό: «Αν με γνωρίζεις άξιο για αφέντη, κάνε με αφέντη, αν για δούλο, κάνε με δούλο, αν για τίποτα ρίξε με στη λίμνη»!

Μέχρι και σήμερα η περίοδος που ο Καραϊσκάκης ήταν δίπλα στον Αλή Πασά θεωρείται η πιο «σκοτεινή» στη ζωή του σπουδαίου οπλαρχηγού.

Η περίοδος αυτή τελείωσε το 1804, όταν ο Καραϊσκάκης προσχώρησε στην ομάδα του περίφημου κλέφτη Αντώνη Κατσαντώνη, που από πολλούς χαρακτηρίζεται ως ο πρόδρομος της Επανάστασης του 1821. Όταν ο Κατσαντώνης συνελήφθη και εκτελέστηκε, ο Καραϊσκάκης ανέλαβε την αρχηγία της ομάδας του μαζί με τον Λεπενιώτη.

Όταν η ομάδα αυτή διαλύθηκε, ο Καραϊσκάκης επέστρεψε στην Αυλή του Αλή Πασά, και γνώρισε την Γκόλφω Ψαρογιαννοπούλου, με την οποία απέκτησε δύο κόρες και έναν γιο, τον στρατιωτικό και πολιτικό Σπυρίδωνα Καραΐσκάκη.

Ο Καραϊσκάκης έφυγε και επέστρεψε (για τελευταία φορά) στην Αυλή του Πασά μια ακόμα φορά. Τον Ιανουάριο του 1821 συμμετείχε στη σύσκεψη της Λευκάδας, στην οποία αποφασίστηκε η προετοιμασία της εξέγερσης στη Στερεά Ελλάδα. Η ζωή του άλλαξε και αφιερώθηκε στη μεγάλη υπόθεση.

Με το ξέσπασμα της Επανάστασης ο Καραϊσκάκης συμμετέχει σε μάχες αλλά εμπλέκεται και σε μια καθοριστική διαμάχη με τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο. Η κόντρα αυτή θα φανεί στη διάρκεια του πρώτου ελληνικού εμφυλίου όπου ο Καραϊσκάκης θα δικαστεί για… εσχάτη προδοσία!

Στον δεύτερο εμφύλιο (δυστυχώς για τον ίδιο) ο Καραϊσκάκης συμμετέχει στην ντροπιαστική επιδρομή και στο επακόλουθο πλιάτσικο στα Καλάβρυτα.

Τον Ιούλιο του 1826 διορίστηκε αρχιστράτηγος της Ρούμελης. Μερικές ημέρες μετά ξεκινάει μια εκστρατεία για να ανακουφίσει τους πολιορκημένους στην Ακρόπολη της Αθήνας και νικάει τους Τούρκους στο Χαϊδάρι.

Τον Νοέμβριο του 1826 τους νικάει και στη μάχη της Αράχωβας. Αυτή ήταν η μάχη που γιγάντωσε τον θρύλο του Καραϊσκάκη. Ήταν η χειρότερη ήττα για τους Τούρκους μετά από εκείνη στα Δερβανάκια!

Τούρκος ή Έλληνας σκότωσε τον Καραϊσκάκη;

Μετά την περίλαμπρη νίκη στην Αράχωβα, ο Καραϊσκάκης επέστρεψε στην Αθήνα για να συνεχίσει αυτό που άφησε στη μέση. Πολιορκεί τους πολιορκητές της Ακρόπολης και νικά τους Τούρκους στο Κερατσίνι και στο μοναστήρι του Αγίου Σπυρίδωνα.

Τον Απρίλιο του 1827, ο Καραϊσκάκης και οι άνδρες του στρατοπεδεύουν στο Φάληρο και προετοιμάζονται για μια ακόμα μεγάλη μάχη κατά του Κιουταχή. Το γενικό πρόσταγμα της επίθεσης το είχαν, σύμφωνα με απόφαση της Γ’ Εθνοσυνέλευσης της Τροιζήνας, οι άγγλοι φιλέλληνες Ριχάρδος Τσορτς και ο Τόμας Κόχραν.

Ο Καραϊσκάκης ήταν κουρασμένος από τις διαδοχικές σκληρές μάχες και βαριά άρρωστος και παρά το γεγονός ότι διαφωνούσε με την απόφαση της Εθνοσυνέλευσης, δεν είχε τις δυνάμεις να διαφωνήσει έμπρακτα και αποφάσισε να αποσυρθεί στη σκηνή του και να ξεκουραστεί μέχρι να ξεκινήσει η επιχείρηση.

Στις 22 Απριλίου του 1827 και ενώ δεν υπήρχε ακόμα διαταγή για επίθεση κατά των δυνάμεων του Κιουταχή, μια ομάδα Ελλήνων αγωνιστών επιτέθηκε κατά των Τούρκων. Όταν ο Καραϊσκάκης ενημερώθηκε, βγήκε από τη σκηνή του, πήρε το άλογό του και πήγε στο σημείο της συμπλοκής προκειμένου να σταματήσει τη σύγκρουση πριν αυτή γενικευτεί. Τότε μια σφαίρα τον βρήκε στο υπογάστριο.

Ο Καραϊσκάκης έδωσε μάχη για να κρατηθεί στη ζωή αλλά άφησε την τελευταία του πνοή στις 4 το ξημέρωμα της 23ης Απριλίου 1827. Μια ημέρα σαν σήμερα, ανήμερα της ονομαστικής του εορτής.

Ο Καραϊσκάκης κατάλαβε ότι η πληγή του ήταν θανάσιμη. Κάλεσε αμέσως ιερέα, εξομολογήθηκε, μετάλαβε, ζήτησε συγχώρεση απ’ όλους τους παρόντες και ζήτησε να τον θάψουν στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου της Σαλαμίνας.

Ο Νικόλαος Κασομούλης, ένας από τους σημαντικότερους αγωνιστές αλλά και ιστορικός της Επανάστασης του 1821, έγραψε πως όταν ο Καραϊσκάκης ένιωσε πως η μοιραία στιγμή φτάνει, είπε τα τελευταία του λόγια τα οποία ήταν: «Γνωρίζω τον αίτιον, και αν ζήσω παίρνομεν όλοι το χάκι (σσ: εκδίκηση), ειδέ και πεθάνω, ας μου κλάσει τον πούτζον και αυτός».

Και τώρα το ερώτημα του ενός εκατομμυρίου: Έλληνας ή Τούρκος σκότωσε τον Καραϊσκάκη; Λέγεται πως ο βαριά τραυματισμένος αρχιστράτηγος της Ρούμελης, φώναξε τους πολέμαρχους Χριστόδουλο Χατζηπέτρο και Γαρδικιώτη Γρίβα και τους είπε: «αύριον αν είμαι ζωντανός ακόμη, ελάτε να σας πω έναν μυστικόν».

Κανείς δεν ξέρει ποιο ήταν αυτό το μυστικό. Πολλοί λένε πως ο Καραϊσκάκης ήξερε ποιος τον πυροβόλησε, ότι ήταν Έλληνας και ήθελε να τον αποκαλύψει, απλά ήθελε να βεβαιωθεί πως θα παραμείνει ζωντανός.

«Από πολλά τώρα χρόνια με τραβούσε η καταπληχτική μορφή του Γιου της Καλογριάς. Πολλές φορές έλεγα ν’ αρχίσω να γράφω τη ζωή του και πάλι το ξαποφάσιζα. Οι πιότεροι δισταγμοί μου είχαν αιτία πως δεν μπορούσα να δώσω μια ξεκάθαρη απάντηση σε τούτο το πρόβλημα: ο Καραϊσκάκης σκοτώθηκε ή δολοφονήθηκε; Τώρα είμαι κι εγώ σίγουρος, όπως κι ο Βλαχογιάννης, πως το βόλι που του πήρε τη ζωή δε ρίχτηκε από τούρκικο, μ’ από δολοφονικό χέρι. Αυτή όμως η γνώμη μας δε φτάνει, βέβαια, στον αναγνώστη. Γι’ αυτό και θ’ ανιστορήσουμε, με κάθε λεπτομέρεια, το πώς χτυπήθηκε», έγραψε ο Δημήτρης Φωτιάδης στη μονογραφία του «Καραϊσκάκης» (εκδόσεις Σ.Ι. Ζαχαρόπουλος).

«Ο Κόχραν κι ο Τσωρτς, μέσα στις λίγες ημέρες που βρίσκονταν στον Πειραιά, κατάλαβαν πως ένας είχε τη δύναμη να αντιταχθεί στα σχέδιά τους, ο Καραϊσκάκης. Η εντολή που είχανε πάρει ήταν να πνιγεί η επανάσταση στη Στερεά, για να μπορέσει η Αγγλία να πετύχει το διπλωματικό της παιχνίδι, τον περιορισμό, δηλαδή, του απελευθερωτικού κινήματος του Μοριά, για να ‘χει το μικρό, αδύναμο και μισοανεξάρτητο ναυτικό κράτος που θα δημιουργούνταν κάτω από τον έλεγχό της. (…)

Ο Καραϊσκάκης έπεσε θύμα της εγγλέζικης πολιτικής στην Ελλάδα και εμπνευστές της σατανικιάς δολοφονίας του στάθηκαν ο Κόχραν, ο Τσωρτς κι ο Μαυροκορδάτος», έγραψε ο Γιάννης Βλαχογιάννης στο βιβλίο του με τίτλο «Καραϊσκάκης» (εκδόσεις Μέρμηγκας).

Η συντριπτική πλειονότητα των πρωτογενών πηγών, μεταξύ των οποίων επίσης αυτόπτες, δέχεται ότι ο Καραϊσκάκης πυροβολήθηκε από Τούρκους. Ο Γενναίος Κολοκοτρώνης γράφει ότι δύο Τούρκοι που βρίσκονταν στη μάντρα-οχύρωμα, αναγνώρισαν τον Καραϊσκάκη και τον πυροβόλησαν στην κοιλιά.

Με αυτή την εκτίμηση συμφώνησαν πολλοί αλλά το θέμα είναι πως η φορά της μοιραίας σφαίρας (από πάνω προς τα κάτω) ήταν διαφορετική και δεν θα μπορούσε να είχε προέλθει από εκεί.

Θεωρητικά ο άνθρωπος που σκότωσε τον Καραϊσκάκη ήταν σε υψηλότερο σημείο από τον ίδιο οπότε είτε συμμετείχε ενεργά στη μάχη και ήταν όρθιος πάνω στο άλογό του, είτε λειτουργούσε σαν… ελεύθερος σκοπευτής και βρισκόταν σκαρφαλωμένος σε κάποιο δέντρο.

Νίκος Δεμισιώτης

reader.gr

Κατηγορία Θέματα (Τοπικής) Ιστορίας

Ετικέτες

ΑΜΦΙΛΟΧΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα...

Κυριακή, 24 Μαρτίου 2024 19:48

Γεώργιος Καραϊσκάκης: Ο αρχιστράτηγος της Στερεάς Ελλάδας

Με τον Γεώργιο Καραϊσκάκη πολέμησαν κατά καιρούς σχεδόν όλοι οι Αιτωλοακαρνάνες οπλαρχηγοί και πάνω από χίλιοι αγωνιστές…

Ο Καραϊσκάκης γεννήθηκε το 1782 σε μια σπηλιά κοντά στο Μαυρομάτι Καρδίτσας. Σύμφωνα με άλλες πηγές η γέννηση του έγινε σε ένα μοναστήρι στη Σκουληκαριά Άρτας. Πατέρας του μάλλον ήταν ο Δημήτριος Ίσκος ή Καραΐσκος και μητέρα του η Ζωή Ντιμισκή ή Διμισκή από τη Σκουληκαριά, που ήταν εξαδέλφη του αρματολού των Ραδοβυζίων Γώγου Μπακόλα.

Η μητέρα του, μετά τον θάνατο του Ιωάννη Μαυρομματιώτη, του πρώτου της σύζυγου, έγινε καλόγρια και γι’ αυτό και έμεινε στον Καραϊσκάκη η προσωνυμία «ο γιος της καλογριάς». Τα παιδικά του χρόνια ήταν δύσκολα, αφού η μητέρα του πέθανε όταν ήταν 8 ετών. Όταν ήταν ακόμα μικρός αιχμαλωτίστηκε, για κάποιες άνομες πράξεις του, βρέθηκε στα Ιωάννινα όπου φυλακίσθηκε για παράνομες πράξεις, εκεί όμως έμαθε και κάποια γράμματα.

Όταν ενηλικιώθηκε υπηρέτησε στην αυλή του Αλή Πασά και τον ακολούθησε στην εκστρατεία του κατά του Πασβάνογλου πασά. Στην εκστρατεία αυτή αιχμαλωτίσθηκε από τον Πασβάνογλου και κρατήθηκε για κάποιο χρόνο. Ελευθερώθηκε και επέστρεψε στα Γιάννενα. Εκεί παντρεύτηκε τη Γκόλφω από την οικογένεια των Ψαρογιαννέων του χωριού Σίντου και απέκτησε την πρώτη του θυγατέρα, την Πηνελόπη. Από τον Αλή έφυγε και εντάχθηκε στην κλέφτικη ομάδα του Κατσαντώνη.

Το 1819 μυήθηκε στην Φιλική Εταιρία και ύστερα ανέλαβε καπετάνιος στην περιοχή των Αγράφων. Στο διάστημα αυτό άρχισαν να εμφανίζονται τα συμπτώματα της φυματίωσης, μιας ασθένειας που τον ταλαιπώρησε σε όλη του τη ζωή. Όταν τα σουλτανικά στρατεύματα πολιόρκησαν τον Αλή πασά ο Καραϊσκάκης ήταν στη φρουρά του Αλή. Κατόπιν όμως προσχώρησε στο Σουλτανικό στρατό, αλλά γρήγορα απομακρύνθηκε. Τότε κατάφερε να πάρει την οικογένειά του από την πόλη και να τη στείλει στο νησί Κάλαμος, απέναντι από το Μύτικα.

Κατά τους πρώτους μήνες του 1821 προσπάθησε να εξεγείρει σε επανάσταση κατά των Τούρκων την περιοχή της Βόνιτσας, όμως οι προεστοί δεν ήθελαν, θεωρώντας πως δεν ήταν ο καιρός κατάλληλος. Μετά από την άρνηση αυτή ανέβηκε στα Τζουμέρκα και μαζί με το Γώγο Μπακόλα ύψωσε τη σημαία της Επανάστασης.

Μετά τη λύση της πρώτης πολιορκίας του Μεσολογγίου (31 Δεκεμβρίου 1822), όταν τουρκικός στρατός χρειάστηκε να μετακινηθεί από το Αγρίνιο διερχόμενος από τα Άγραφα, (ηγούνταν οι Ισμαήλ Πασάς Πλιάσας, Ισμαήλ Χατζή Μπέντου και Άγος), ο Καραϊσκάκης, τον Ιανουάριο του 1823, επικεφαλής 1.000 ανδρών, πρόλαβε και οχυρώθηκε στη διάβαση κοντά στον Άγιο Βλάση και μετά από πεισματώδη μάχη τους ανάγκασε να οπισθοχωρήσουν στο Αγρίνιο.

Στη συνέχεια αναγκάσθηκε να εγκαταλείψει τα Άγραφα και να μεταβεί στην Ιθάκη για να συναντήσει κάποιους έμπειρους γιατρούς. Αυτοί του έδωσαν λίγες ελπίδες, του συνέστησαν να μείνει στο νησί. Όμως ο Καραϊσκάκης δεν θέλησε να μείνει εκεί και πέρασε στο Μεσολόγγι, όπου ζήτησε από τον Μαυροκορδάτο να διορισθεί αρχηγός των ελληνικών όπλων της επαρχίας των Αγράφων, όμως αυτός δεν δέχτηκε γιατί προτιμούσε τον Γιαννάκη Ράγκο. Μετά από αυτό έγιναν κάποιες συμπλοκές μεταξύ οπαδών του Καραϊσκάκη και Μεσολογγιτών και ο Μαυροκορδάτος κατηγόρησε τον Καραϊσκάκη, μετά από ομολογία του Κωνσταντίνου Βουλπιώτη, που είχε μεταβεί στα Γιάννενα, ότι αυτός είχε στείλει επιστολή στον Ομέρ Βρυώνη με την υπόσχεση να του παραδώσει το Μεσολόγγι και το Αιτωλικό.

Ο Μαυροκορδάτος διόρισε επιτροπή προκειμένου να εξετάσει την υπόθεση αυτή τον Μάρτιο του 1824. Σε τρεις μέρες η επιτροπή εξέδωσε απόφαση με την οποία τον έκρινε ένοχο εσχάτης προδοσίας. Έτσι, στερήθηκε όλων των βαθμών και των αξιωμάτων του και διατάχθηκε να αναχωρήσει από το Αιτωλικό. Έφυγε βιαστικά γιατί ο Μαυροκορδάτος έστειλε πίσω του στρατό να τον σκοτώσει, όμως πρόλαβε και έφτασε στα Άγραφα. Από εκεί πήγε στο Ναύπλιο (24 Ιουνίου), όπου αποκαταστάθηκε από την Κυβέρνηση και του αναγνωρίστηκαν όλοι οι βαθμοί και τα αξιώματά του. Με διαταγή της Κυβέρνησης ανέλαβε τη διοίκηση του στρατοπέδου της Άμφισσας. Στη συνέχεια πήρε μέρος στον δεύτερο εμφύλιο στο πλευρό των κυβερνητικών.

Στις αρχές του Μαΐου του 1825 ο Καραϊσκάκης επανέρχεται στη Στερεά. Στα μέσα του καλοκαιριού διορίζεται ως γενικός αρχηγός όλων των εκτός Μεσολογγίου ελληνικών στρατευμάτων,

Ενώ το Μεσολόγγι πολιορκούνταν από τον Κιουταχή και από τον Ιμπραήμ της Αιγύπτου ο Καραϊσκάκης, μαζί με τον Κίτσο Τζαβέλλα, καταστρώνει ένα σχέδιο περικύκλωσης από ξηράς όλων των Τούρκων που πολιορκούσαν το Μεσολόγγι, σε συνεννόηση πάντα με τους πολιορκημένους. Το περίφημο εκείνο σχέδιο άρχισε να εφαρμόζεται τον Ιούλιο του 1825, όμως δεν ολοκληρώθηκε. Αλλά επέφερε την προσωρινή διακοπή της πολιορκίας και το ηθικό των πολιορκημένων αναπτερώθηκε. Στη συνέχεια ο Καραϊσκάκης με 3.000 άνδρες έσπευσε στα Άγραφα όπου εκεί χτυπούσε τους Τούρκους και όσους χριστιανούς είχαν πάει με το μέρος τους. Ύστερα πέρασε στο Βάλτο, όπου έδωσε μια νικηφόρα μάχη Προφήτη Ηλία Δραγαμέστου.

Την νύκτα της Εξόδου των “ελεύθερων πολιορκημένων”, από το Μεσολόγγι βρισκόταν ασθενής στον Πλάτανο της Ναυπακτίας. Μετά τη πτώση του Μεσολογγίου διορίζεται αρχιστράτηγος της Στερεάς και εγκαθιστά το στρατόπεδο του στην Ελευσίνα. Ακολούθησαν οι μάχες στην Αράχωβα εναντίον του Κεχαγιάμπεη, όπου οι Τούρκοι υπέστησαν πανωλεθρία χάνοντας 2.000 άνδρες, στα Δόμβραινα, το Δίστομο κ.ά.

Αφού κατάφερε να εξαλείψει τον κίνδυνο του Ομέρ πασά της Εύβοιας, τον Απρίλιο του 1827 κινήθηκε για την απελευθέρωση της Αθήνας από τον Κιουταχή. Σε βοήθειά του έσπευσαν στρατεύματα από την Πελοπόννησο υπό τον Κολοκοτρώνη και αρκετοί φιλέλληνες. Σε αυτό το σημείο η κυβέρνηση έκανε το ολέθριο λάθος να δεχτεί το σχέδιο επίθεσης του στρατηγού Τσώρτς για κατά μέτωπο επίθεση κι όχι αυτό του Καραϊσκάκη, που επέμενε σε αποκλεισμό των Τούρκων ώστε να αναγκαστούν σε παράδοση..

terrapapers.com karaiskakis bat

Η επίθεση τελικά ορίστηκε στις 23 Απριλίου του 1827. Την προηγούμενη μέρα ο Καραϊσκάκης βρισκόταν στην σκηνή του άρρωστος όταν πληροφορήθηκε ότι διεξάγονταν κάποιες μάχες στην περιοχή του Φαλήρου. Φοβούμενος για την απρογραμμάτιστη εξέλιξη πήγε στο σημείο με σκοπό να την σταματήσει. Εκεί δέχτηκε μια σφαίρα στην κοιλιά χαμηλά και μεταφέρθηκε στο πλοίο του Τσώρτς και από εκεί στην Σαλαμίνα, όπου και ξεψύχησε την άλλη μέρα. Πριν πεθάνει υπαγόρευσε τη διαθήκη του, αφήνοντας τα όπλα του στους συναγωνιστές και την κληρονομιά του στις δυο κόρες του. Γυρίζοντας στους παριστάμενους οπλαρχηγούς (σύμφωνα με τον Μακρυγιάννη) είπε: «Εγώ πεθαίνω, αλλά να είστε μονοιασμένοι να βαστήξετε την πατρίδα». Τάφηκε με τιμές στη Σαλαμίνα. Στην εκκλησία του Αγ. Γεωργίου υπάρχει τοιχογραφία, ανάμεσα στους Αγίους, του ηρωικού οπλαρχηγού (η μοναδική σε όλη την Ελλάδα). Αναφέρεται πως όταν ο Κολοκοτρώνης έμαθε τον θάνατο του Καραΐσκάκη κάθισε σταυροπόδι και μοιρολογούσε.

Μετά τον θάνατο του Καραϊσκάκη ο Κόχραν με τον Τσώρτς ανέλαβαν τη διοίκηση της διεξαγωγής της μάχης στη πεδιάδα του Φαλήρου, όπου και ακολούθησε η ολοκληρωτική καταστροφή του Ανάλατου, στη σημερινή περιοχή Φλοίσβου (Φαλήρου), όπου είχαν οι Τούρκοι παρασύρει τους Έλληνες μέχρι που τους περικύκλωσαν. Στη μάχη αυτοί χάθηκαν πάνω από 1.000 Έλληνες. Ακολούθησε η διάλυση του ελληνικού στρατοπέδου της Ακρόπολης και η διάλυση και του στρατοπέδου του Κερατσινίου.

Ο Καραϊσκάκης έγραψε το όνομά του άξια στο πάνθεο των Ελλήνων ηρώων. Το όνομα του γιού της Καλόγριας θα μείνει για πάντα γραμμένο στην ιστορία και την αιωνιότητα.

Φωτογρ: hellenic-college.gr, in.gr

Γεώργιος Σπ. Μπαρμπαρούσης enmpampini.blogspot.com

agriniopress.gr

Κατηγορία Θέματα (Τοπικής) Ιστορίας

Ετικέτες

Διαβάστε περισσότερα...

Πέμπτη, 14 Μαρτίου 2024 00:12

Ιερά Μονή Αρέθα ή «Τα Ρέθα»: η «Κυρά του Βάλτου» σε πανοραμικά κλικ και βίντεο

Η Μονή Ρέθα (ή Αρέθα) βρίσκεται σε χαμηλό λοφίσκο του όρους Μακρυνόρος και ανήκει στην επαρχία Βάλτου του Νομού Αιτωλοακαρνανίας, απέχει δε 5 km από το χωριό Αγία Τριάδα και 31 km από την Αμφιλοχία.

Το μοναστήρι αποτελεί ίσως το σημαντικότερο θρησκευτικό μνημείο της περιοχής και είναι αφιερωμένο στη Γένεση της Θεοτόκου.

Το καθολικό της μονής είναι τύπου τρίκλιτου (τετρακίονου) σταυρεπίστεγου με πέντε οκτάπλευρους τρούλους.

Ο ναός αποτελεί σπάνιο δείγμα μεταβυζαντινής αρχιτεκτονικής, για την περιοχή αλλά και για την Ελλάδα, συνολικά.

Δείτε το βίντεο και φωτογραφίες του Βασίλη Γαλατά